राजमार्गहरू सुरक्षित बनाउन र दुर्घटना रोक्न अब सरकारले कुनै विलम्ब गर्नु हुँदैन ।
संघीय राजधानीसँग पूर्वी तराई जोड्ने छोटो दूरीको सडक हो, बीपी राजमार्ग । अहिले बाढी र पहिरोले क्षतवक्षत बनाएको छ । जापान सरकारको सहयोगमा बनेको यो सडक पर्यटकीय क्षेत्रकै रूपमा परिचित छ ।
मजबुद सडकका रूपमा कहलिएको राजमार्ग अहिले भने पहिरो र बाढीबाट तहसनहस छ । प्राकृतिक विपत्ति रोक्न सक्ने विषय होइन, तर मानवीय क्रियाकलापले जोखिम निम्त्याउँदा क्षति बढ्ता भइरहेको छ । यो राजमार्ग भत्किनुमा पनि राज्यकै कमजोरी छ । जुन स्पष्ट छ, गाउँगाउँमा विकासका नाममा मनपरी सडक खनिए । जसको प्रमुख इन्जिनियर नै डोजर चालक बने अनि सरकार मूकदर्शक । गाउँगाउँमा यसरी भत्काएको पहाडले नदीमा बाढी आयो र पहिरो गयो । जसले राजमार्गहरू क्षतवक्षत बने, सवारीसाधन पुरिए ।
साना सडकको विकासमा भएको असावधानीले अर्बौंका योजनाहरूमा क्षति पुगेको छ । कांग्रेस नेता बीपी कोइरालाले देखेको सपना जापानको आर्थिक सहयोगमा पूरा भएको थियो । यो राजमार्ग देशको उत्कृष्ट राजमार्गको सूचीमा छ । जुन धुलिखेल–सिन्धुली–बर्दिबास खण्डमा पर्छ । यो खण्डको लम्बाइ १ सय ६० किलोमिटर छ । जापान सरकारले २६ अर्ब जापानी येनको लागत र प्राविधिक सहयोगमा सडक निर्माण गरेको थियो । जापानले बीपी राजमार्ग सन् १९९६ मा निर्माण सुरु गरेर २०१५ मा हस्तान्तरण गरेको थियो । २०७२ सालको भूकम्पले भत्काइदिँदा जापानले नै मर्मत गरेको थियो । बाढीले बगाएको राजमार्गको पुनर्निर्माण जापान सरकारले गरिदिन्छ कि नेपाल सरकार आफैंले गर्छ ? यसको टुंगो छैन ।
नेपालथोकदेखि चौकीडाँडासम्मको साढे ८ किलोमिटर बाटो पूर्णरूपमा बाढीले बगाएको छ । साढे ३ किलोमिटर बाटोमा ठाउँठाउँमा क्षति पुगेको छ । कुल १२ किलोमिटर बाढीले बिगारेको हो । राजमार्ग बनाउन कम्तीमा ७ अर्ब लाग्छ । जसका लागि अहिले डीपीआर बनाउन सर्भे भइरहेको छ । बाटो बनाइदिन जापान सरकारसँग पनि छलफल चलिरहेको छ । दुई लेनको राजमार्ग बनाउने तयारी सरकारले गरेको छ । यसलाई छिट्टै प्रक्रियामा लैजानुपर्छ ।
दिनानुदिन राजमार्गहरू असुरक्षित बनेका छन् । दुर्घटनाबाट कैयौंको ज्यान गइरहेको छ । बीपी राजमार्गमा भएको क्षतिले मानवीय जीविकालाई ठूलो प्रभाव पारेको छ । सवारीसाधनमा क्षति भइरहेको छ । व्यापार व्यवसाय ठप्प पारेको छ । बीपी राजमार्गमात्रै होइन, बुटवल नारायणगढ सडकको अवस्थाले पनि कैयौं क्षति निम्त्याएको छ । यात्रुको गन्तव्यमा पुग्ने ठेगान छैन । ठेकेदारहरूले काम नगर्दा पनि जिम्मेवार निकायहरूले समयमै कारबाही गर्न सकिरहेका छैनन् । निर्माण व्यवसायीको मनोमानी झन् बढ्दो छ । बीपी राजमार्गको निर्माणमा पनि ठेकेदारले ढिलाइ गर्ने वातावरण बन्नु हुँदैन । समयमै सरकारले ध्यान दिएर काम गर्नपर्छ ।
राजमार्गबाट पहुँचमार्ग विकास गर्दासमेत वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन गर्नुपर्छ । वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकनले मात्रै पूर्वाधारलाई दिगोपन गराउँछ भने त्यसले लाभ सिर्जना गर्छ । राजमार्गहरू सुरक्षित बनाउन र दुर्घटना रोक्न अब सरकारले कुनै विलम्ब गर्नु हुँदैन ।
यो पनि पढ्नुहोस
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
