मतगणना सुस्त, आयोगको चासो

काठमाडौं : पहिलो चरण स्थानीय निर्वाचनअन्तर्गत आइतबार मतदान सम्पन्न चार महानगर, एक उपमहानगर, ९२ नगरपालिका र १८६ गाउँपालिकाको पूरै परिणाम आउन कम्तीमा एक साता कुर्नुपर्ने भएको छ । गणना सुस्त गतिमा अघि बढेकाले काठमाडौं, ललितपुर, भरतपुर र पोखरा महानगरपालिका, मकवानपुर उपमहानगरपालिका, ९२ नगरपालिका र १८६ गाउँपालिकाको मतपरिणाम आउन कठिन भएको हो ।

निर्वाचन सकिएको २४ घन्टा बित्दा गाउँपालिकाको परिणामसमेत कछुवा गतिमा आइरहेको छ । दिउँसैदेखि गणना सुरु भए पनि राति १० बजेसम्म चार महानगरपालिका, नगरपालिका र गाउँपालिकाका अधिकांश स्थानमा थोरै मात्र मत गनिसकिएको छ । सोमबार बिहानैबाट गणना सुरु भएको ललितपुरमा केही छिटो गणना भएको देखिए पनि अन्य तीनवटै महानगरको गणना सुस्त गतिमा भइरहेको छ ।

मतगणना भएका अधिकांश ठाउँमा एमालेले अग्रता लिएको छ भने कांग्रेस दोस्रो र माओवादी केन्द्र तेस्रो स्थानमा छ । काठमाडौंको हकमा साझा पार्टीका किशोर थापा र विवेकशीलकी रञ्जु दर्शनाका पक्षमा राम्रो मत छ ।निर्वाचन आयोगका अनुसार प्रदेश नम्बर ३, ४ र ६ का २ सय ८१ मध्ये २ सय ४४ स्थानमा मतगणना जारी छ । हुम्लाको ६ र रुकुमको एक ठाउँमा मात्र मतपेटिका संकलन गर्न बाँकी छ । सर्वदलीय सहमति जुट्न लामो समय लागेको चितवनको भरतपुर नगरपालिकामा पनि सहमति जुटेपछि ढिलो गरी गणना सुरु भएको आयोगले जनाएको छ ।

प्रदेश नम्बर ३ का १ सय ११, प्रदेश नम्बर ४ का ७९ र प्रदेश नम्बर ६ का ५४ स्थानमा मतगणना भइरहेको छ । १५ जिल्लाका ३७ स्थानमा मात्र गणना सुरु हुन बाँकी रहेको आयोगले जनाएको छ । मतणगना ढिलाइबाट देखिएका समस्या र तिनका कारण भोलिका दिनमा उत्पन्न हुनसक्ने परिस्थितिका विषयलाई लिएर प्रमुख आयुक्त, आयुक्तहरू, सचिवलगायतको बैठक मंगलबार बस्ने भएको छ । बैठकले मतगणना कार्यलाई कसरी सहज र सुलभ गराउन सकिन्छ भन्ने विषयमा ठोस निकास दिने विश्वास आयोगका एक सदस्यले अन्नपूर्णसँग गरे । उनले भने, 'आजभन्दा करिब २० दिनअघि एक मतपत्रमा मतदान र मतगणना गर्ने अभ्यास तालिममा हाम्रा सहसचिवहरूलाई करिब ५ मिनेट लागेको थियो । यहाँहरूले देखिहाल्नुभयो काठमाडौंको हकमा ७१ सेन्टिमिटर लामो र ५१ सेन्टिमिटर चौडा मतपत्र छ । त्यसमा पनि क्रस मतदान धेरै भएको परिवेशमा गणना कार्य निश्चय नै ढिलो भएको छ ।'

आयोगका सचिव गोपीनाथ मैनालीले प्रमुख आयुक्त अयोधीप्रसाद यादवसँग छलफल हुँदा सोमबार रातिबाटै पोखरामा तीन–चार र काठमाडौंमा एक–दुई स्थान थप गरेर मतगणना गर्ने समझदारी भएको बताउनुभयो । मतगणना स्थान थप्नासाथ सोहीअनुसार अधिकृत र सुरक्षाकर्मीसमेत व्यवस्था गर्नुपर्ने जानकारी उहाँले दिनुभयो । अन्नपूर्णको एक प्रश्नमा उहाँले भन्नुभयो, 'मतपेटिका एक घरबाट अर्को घरमा लान मिल्दैन । जहाँ राखिएको छ त्यहाँ पर्याप्त स्थान छैन । मतपत्र धेरै ठूलो र अत्यन्त अप्ठ्यारो छ । यद्यपि महानगर र केही नगरपालिकामा अहिलेको गणना स्थान थप गर्ने भएका छौं ।'

सहसचिव एवं प्रवक्ता सूर्यप्रसाद शर्माले मतगणनाका समग्र अप्ठ्यारो पक्षमा मंगलबार आयोगले केही निर्णय लिनसक्ने बताउनुभयो । उहाँका अनुसार त्यो निर्णय परिणामको प्रतीक्षामा रहेका आमजनता, गणनामा रहेका कर्मचारी, उम्मेदवार र दलहरूकै पक्षमा रहनेछ । एमालेका सचिव योगेश भट्टराईले मतगणना किन र के कारण ढिलाइ भइरहेको छ भन्ने आफूहरूले पनि नबुझेको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, 'यसबारे प्रमुख आयुक्तदेखि स्थानीय निर्वाचन अधिकृतसम्मलाई हामीले घचघच्याएका छौं । उदाहरणका लागि भन्नुपर्दा पोखरा महानगरपालिकामा एक स्थानामा मात्र मतगणना भइरहेको छ ।'

भट्टराईले प्रतिप्रश्न गर्दै भन्नुभयो, 'मतगणनाकार्यमा आयोगले पुनर्विचार नगरे एक महिना लाउने ? ' आयोग सम्बद्धहरूबाट केकस्तो जबाफ पाउनुभयो भन्ने जिज्ञासामा भट्टराईले थप्नुभयो, 'मंगलबारसम्म परिणाम देख्न पाइएला ।'कांग्रेस केन्द्रीय कार्यालयका सचिव प्रदीप पराजुलीले आयोगसँग मतगणनाका विषयमा कांग्रेसले मंगलबार औपचारिक वार्ता गर्ने जानकारी दिनुभयो । कर्मचारी व्यापक रूपमा थपेर भए पनि मतगणनालाई तीव्रता दिनुपर्ने धारणा पराजुलीले व्यक्त गर्नुभयो । माओवादी केन्द्रकी प्रवक्ता पम्फा भुसालले मतगणनाकार्य छिटोछरितो गराउनुपर्ने विषयमा आफूहरू गम्भीर भएको बताउनुभयो । यस विषयमा आयोगसँग आग्रह गरिने उहाँको भनाइ थियो ।