प्लान्ट क्वारेन्टाइन कर्मचारीविहीन, सुदूरपश्चिममा खाद्यान्न, तरकारी र फलफूल आयात ठप्प

धनगढी : दसैंको मुखमै आएर कैलालीको त्रिनगर भन्सार नाकामा रहेको प्लान्ट क्वारेन्टाइन कार्यालय कर्मचारीविहीन भएपछि भारतबाट आउने खाद्यान्न, तरकारी र फलफूलको आयात ठप्प भएको छ । २० दिनदेखि खाद्यान्न, तरकारी र फलफूल नआएको कैलाली भन्सार कार्यालयले जनाएको छ ।

‘प्लान्ट क्वारेन्टाइनका प्राविधिक कर्मचारी पढाइका लागि बाहिर गएका भन्ने सुनेको छु । प्लान्ट क्वारेन्टाइनले पास नगार्दसम्म भन्सार बनाउन पाइदैन । त्यसैले २० दिनदेखि त्रिनगर नाकाबाट खाद्यान्न, तरकारी र फलफूलको खायात ठप्प भएको छ,' कैलालीको प्रमुख भन्सार अधिकृत राजेन्द्र हमालले भने ।

प्लान्ट क्वारेन्टाइन कार्यालयले नेपाल आयात हुने खाद्यान्न,तरकारी र फलफूलमा किराजन्य संक्रमण चेकजाँच गर्छ । खाद्य प्रविधिको जाँच गरेपछि प्लान्ट क्वारेन्टाइनले किराजन्य संक्रमणको जाँच गरेपछि मात्रै खाद्यान्न, तरकारी र फलफूलजन्य वस्तु नेपाल भित्रिने गर्छ ।

सुदूरपश्चिमका लागि प्लान्ट क्वारेन्टाइनको मुख्य कार्यालय कञ्चनपुरको गड्डाचौकी नाकामा छ । गड्डाचौकी– बनबासा नाकाबाट सामान आयात गर्नका लागि भारतले शारदा नदीको पुलमा बढी भार भएका मालबाहक साधन आउन दिँदैन । उता नेपालगञ्जको रुपैडिहा नाका भएर आयात गरे प्रदेशको राजश्वमा पनि कमी आउने र खाद्यान्न, तरकारी र फलफूलको मुल्य पनि बढने व्यवसायीहरुले बताएका छन् ।

‘प्लान्ट क्वारेन्टाइनमा २० दिनदेखि प्राविधिक नहुँदा नेपालगञ्जको नाका प्रयोग गर्नुपर्छ । त्यहाँबाट किलोमा १० रुपैयाँ ढुवानी खर्च बढ्छ । दसैंको मुखमा खाद्यान्न, तरकारी र फलफूलजन्य सामानको आयात बढी हुने समयमा सरकारी निकायको यस्तो लापरवाहीले व्यवसायी र उपभोक्ता मारमा परेका छन,'व्यवसायी मनोज अग्रवालले भने ।

कैलाली भन्सार कार्यालयले पनि यस नाकाबाट आयात हुने मुख्य वस्तु नै खाद्यान्न, तरकारी र फलफूल रहेको जनाएको छ । ‘मासिक २० करोडको राजश्व खाद्यान्न, तरकारी र फलफूलजन्य सामानबाट संकलन हुन्छ । तर २० दिनदेखि यी सबैको आयात ठप्प भएको छ । राजश्व उठ्ने कुरै भएन,' प्रमुख भन्सार अधिकृत राजेन्द्र हमालले भने ।

त्रिनगर नाकाबाट भारत र तेस्रो मुलुकबाट समेत खाद्यान्न, तरकारी र फलफूलजन्य सामानको आयात हुँदै आएको थियो । ‘दसैंको  समयमा तरकारी र फलफूलजन्य पदार्थको मुल्य बढने देखिएको छ । व्यवसायीले नेपालगञ्ज नाकाको प्रयोग गरेर ल्याएपनि उपभोक्ता मर्कामा पर्ने भएका छन्,' कैलाली उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष पुष्पराज कुवरले भने ।

प्लान्ट क्वारेन्टाइन कार्यालय संघीय सरकारको मातहतको निकाय हो । उद्योगी व्यवसायीहरूले प्रदेशका मुख्यमन्त्री, प्रमुख जिल्ला अधिकारीसहितका निकायमा क्वारेन्टाइन सञ्चालनको माग गरेका छन् । तर,बन्द भएको लामो समय भएपनि कुनै पहल नभएको कैलाली उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष पुष्पराज कुवरले बताए ।

सीमा नाकामा सरकारले प्लान्ट,पशु र खाद्य क्वारेन्टाइन कार्यालय खोलेको छ । प्लान्ट क्वारेन्इईनले खाद्यान्न, तरकारी र फलफूलमा भएको रोग तथा किरा परीक्षण गर्छ । सोही नाकाहुँदै ठूलो परिमाणको तरकारी, फलफूल, चामल, दाल, बदाम, तोरी, पशुआहार, मकै र गहुँ भारत तथा तेस्रो मुलुकबाट समेत आयात हुने गरेको छ ।