रुकुम (पूर्व) : रुकुम पूर्वको बुकी पाटनमा पाइने दुर्लभ जडिवुटी यार्सागुम्बा यस वर्ष आगामी जेठको पहिलो सातादेखि टिप्न सुरु हुने भएको छ । यार्सा सिजन व्यवस्थापन समितिले जेठ पहिलो सातादेखि बुकी खोल्ने निर्णय गरेको हो । गते र दिन एकिन नगरिएको भएपनि जेठ पहिलो साताबाटै यार्सा पाइने बुकी खुला गर्नेे तयारीमा आफहरु रहेको समितिका अध्यक्ष अमरधन पुनले जानकारी दिए ।
रुकुम पूर्वको पुथाउत्तरगंगा गाउँपालिकाका वडा नं. १ र २ को पानीढल, फूलबारी अरविजा, जंगला, पूपाल, पूर्वाङ, भित्रिवन, उङला, निम्कु, लगायतका ठाउँमा यार्सागुम्बा पाइन्छ । यार्सा टिप्ने तयारी स्वरुप यार्साको चोरी रोक्न यार्सा पाइने बुकी तथा पाटनहरुमा सुरक्षाको टोली समेत खटाई सकिएको छ ।
गत बैशाख ५ गतेदेखि नै बुकीको यार्साको सुरक्षाको लागि भन्दै पाँच सय जना स्थानीय युवा बुकी पाटनमा सुरक्षा स्वयमसेवकको रुपमा पुगिसकेका छन् । प्रहरीसहितको युवाहरुको उक्त टोलीले बुकी नखोल्दै यार्सा चोरी निकासी हुनबाट रोक्ने छ । उम्री सकेको यार्सा कतैबाट चोरी नहोस् भन्ने उद्देश्यले युवाहरुलाई पाटनमा पठाइएको अध्यक्ष पुनको भनाइ छ । यार्सा टिप्नको लागि सर्वसाधारण पाटनमा नपुगेसम्मको सम्पूर्ण सुरक्षाको जिम्मा तिनै स्वयमसेवकको हुन्छ ।
त्यस क्षेत्रका सर्वसाधारणको आम्दानीको मूख्य स्रोतका रुपमा रहेको यार्सागुम्बाको एक सिजनबाट स्थानीयले वर्षभरीको आवश्यक घर खर्च, पढाई लगायत थप आम्दनी पनि गर्छन् । एक महिना सम्म बुकीमै बिताउने उनीहरुले प्रति परिवार यार्सा टिपेर मात्रै न्युनतम ३० हजारदेखि पाँच लाख बढी आम्दानी गर्ने स्थानीय कल्याण पुनले बताए ।
यस क्षेत्रमा यार्सा संकलन गरि कमाउनका लागि जिल्लाबासीका साथै देशकै बिभिन्न जिल्लाबाट समेत सर्बसाधारण पुग्ने गरेका छन् । पुथाउत्तरगंगा, भूमे र सिस्ने गाउपालिकाका अधिकांश ठाउँका सर्वसाधारण यार्सा टिप्न जान्छन् भने पुथा उत्तरगंगा र सिस्नेको भू–भाग सहित डोल्पासम्म उनीहरु यार्सा खोज्दै पुग्ने गरेका छन् ।
यस वर्षको सिजनमा यार्सा टिप्ने एक व्यक्तिले प्रतिव्यक्ति एक हजार ५ सयका दरले कर तिर्नुपर्ने नियम बनाइएको छ । यार्सा सिजन व्यवस्थापन समितिले लिने उक्त रकम समितिले सिजनभर भैपरी आउने खर्च व्यवस्थापन र स्थानीय विकासको काममा लगाउने गरिएको छ । पुथाउत्तरगंगा गाउँपालिका १ र २ नम्वर वडाबासीलाई भने बुकीमा प्रबेश गर्न कुनै शुल्क लाग्दैन ।
सर्वसाधारणले आफूले भेटाएको यार्सा बुकीमै बिक्री गरेर अम्दनी गर्ने गर्छन् । एक किलो यार्सा खरिद गर्ने व्यापारीले जिल्ला वन कार्यालयमा प्रतिकिलोको २५ हजार रुपैयँ राजश्व तिर्नुपर्छ भने सिजन व्यवस्थापन समितिलाई पनि छुट्टै रकम तिर्नुपर्छ ।
तर व्यवस्थापन समितिले स्थानीय बाहेक अन्य बाहिरबाट आउने ठेकेदारको शुल्क भने निर्धारण गरिसकेको छैन । सबै यार्सागुम्बा संकलन गर्ने ठेकेदाहरु बुकीमै पुगेपछि मात्रै यसबारेको निर्णय हुने समितिले जनाएको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
