नन्दकृष्ण जोशी
Total Post: 44
समाज जुरुक्क पार्ने देउडा
गीतमा धनराज जोशीले कतै गम्भीर विषय उठान गर्छन् त कतै समाजमा शोषकहरूले गरिबलाई दिएका दु: खका गोप्य कुराहरू बाहिर ल्याउँछन्।
गीत भनेका गंगा हुन्, बगिरहन्छन्
कुमाउको झगडी जग्गा गैझा गैझा डोटी
आधा कर्म हीरा–मोती आधा कर्म खोटी।
माथिको ऐतिहासि…
चितवनका हात्ती, गैंडा. . .
तीजजस्तै हामीहरू जितिया पर्व यसैगरी नाचेर मनाउँछौं। राति ११–१२ बजे चामलको ‘अनदी’लाई उसिनेर तितर (मीठो भोजन) बनाउँछौं अनि मिष्ठान्न भोजन गर्छौं।
अंग्रेजीमा देउडा गीत लेख्ने धनराज
धनराज जोशी देउडागीतका अध्येतामात्र नभएर विज्ञ व्यत्तिाmत्व नै हुन्। उनको पुस्तकले लोकसाहित्यमा नयाँ आयाम थपेको छ।
देउडा गीतले देखाएको सांस्कृतिक बाटो
सुदूरपश्चिम र कर्णालीको माटोबाट उत्पत्ति भएका देउडा गीतले मानव सम्पदालाई पनि उजागर गरेको पाइन्छ…
अम्रिकामा देउडा गाउँदा नेपाल देश पाँयाँ
न्युयोर्क सहर र टाढा टाढाबाट समय खर्चेर आए। ती सयौं दर्शक देउडा गीतको नौलो स्वाद, सुदूरपश्चिमवासीको एकता र कलाकारको कुशल प्रस्तुति देखेर रोमाञ्चित बने।
इलामलाई सम्झें पहाडकी रानी. . .
थोरै पाए धेरै मान्ने मेरो निजी बानी,
इलामलाई मैले सम्झें पहाडकी रानी।
कुट्टी डाँडा हुँदै म…
मस्की छै की उज्याली
गौरा पर्वको उत्पत्तिा, महिमा र महत्तव देउडा गीतको भन्दा धेरै स्तरीय रहेको मान्न सकिन्छ। आध्यात्मिक चेतनाका जग भएकाले संस्कृति हाम्रो सभ्यता हो।
धनकुटालाई मैले सम्झें पूर्वाञ्चलको. . .
धनकुटा जिल्ला विद्वान्–विदुषी जन्माउने जिल्ला हो। लेखक कलाकार र राजनीतिकर्मीको त पुरानो आँगनी नै हो, धनकुटा।
वरिषा मासको लाउन्या छिटुवा
देउडा गीत संगीतमात्र नभएर देशभरका बस्ती बस्तीका गीतहरूले वर्षामासलाई सम्झएको देखिन्छ।
धड्कन्या मुटु मायाले रोज्याको
देउडा गीत, संगीत र संस्कृति कालीकर्णालीका बासिन्दाका लागि प्राण हो। मानवीय सभ्यता र संस्कार हो। तर अब यो देशकै भएको छ।
क्या रमाइला दिन !
खप्तड राष्ट्रिय निकुञ्जमा बर्सेनि यहीबेला दशहरा मेला लाग्ने गर्दछ। मेला भर्न पुगेका संस्कृतिकर्मीहरू डेढी कदममा खेलिने खेल देउडामा नाचेकै हुन्छन्।
पानी माग्या दूध मिल्दो छ. . .
दैलेखमा जति पानीका मुहानहरू छन्, देउडा गीतका भाकाका मूलहरू पनि त्यति नै फुटेका छन्।
देउडा गीतमा आएको विचलन
केही वर्षयता देउडा गीतमा प्रशस्त मात्रामा विकृति र विसंगति देखा परिरहेका छन्।
माथि टल्क्यो साईपाल हिमाल तल बग्या सेती
जसरी सुर्मा सरोवरबाट पश्चिमी भागमा कालंगा गाड बाह्रैमहिना बगिरहन्छ, देउडा गीतका मौलिक भाकाहरू पनि सधैं गुञ्जिरहन्छन्।
घर बिग्य्रो घरबार बिग्य्रो राजनीति मायाले
२०४६ सालको जनआन्दोलनपछि गीत–संगीतलाई चुनावी सभाहरूमा प्रवेश गराएको पाइन्छ। नेपाली कांग्…
साई दूरै म पनि दूरै माया दुरिँदैन
आँखा नै संसार हो भन्ने सन्देश दिएको छ झिट्टा गीतले। जसले धार्मिक रूपमा पृथ्वी, अप, तेज, वायु र आकाश गरी पाँच भौतिक विषयलाई समेट्न खोज्छ।
देउडा गीतमा ठाडी भाका
वास्तवमा देउडा गीत वनगीत हुन्। यी गीतहरू वनमा जन्मिन्छन्, संरक्षण गरिएन भने जंगलमै विलिन हुन्छन्।
छायादेवीलाई देउडा गीत सिकाउँदा. . .
रत्नपार्क मात्र होइन, नारायणहिटी हाम्रो
देशमा गणतन्त्र आए सबैभन्दा राम्रो।
झ्याम्म झ्याम्म।
२०६१…
