साहित्यमा फुलेको सिउँडी
कवि गोकर्ण मल्लले प्रकृतिका सुन्दर छटासँग, पल्लवित पुष्पसँग, झरना र खोलानालासँग बात मार्दै कविता रचेका छन्। उनका कवितामा आकाश, जून, बादल, फूल, नदी आदिजस्ता बिम्बको बारम्बार प्रयोग भएको छ।
लाग्यो नि असार...
शदियौंदेखि चल्दै आएका असारे गीत किसानी लोकसंस्कृति, सामूहिकता र सजीवताको उदाहरण थियो। युगमा श्रम संस्कृतिको मानक र प्रतिमान बोकेको असारे गीतलाई अहिले भने जोगाउन हम्मेहम्मे परेको छ।
भाका बुन्दै असारे देउडा
असारमा गाइने देउडा गीतका सयौं भाका छन्। ती भाका अरू महिनामा मेला पर्वमा र भारी खेलमा पनि गाइन्छन्।
चाँगुनारायणको चमक
नेपालका ऋषिमुनिहरूले आफ्नो त्याग र तपस्याबाट आर्जेको धार्मिक शक्तिपीठहरूद्वारा देशको पहिचान छ। त्यसैले यिनको रक्षाका निम्ति सरकार चुक्नु हुँदैन।
देउतासँग जमिन किन्ने भीसी
आधा रातो, आधा हरियो : कालो घेरा भएको बोर्ड। त्यसमा क्रस खुकुरी। त्यसमुन्तिर लेखिएको थियो&ndash…
अन्यथा नमान्नु होला
अथवा
देश उमार्ने बिउ त
हाम्रो हातमा छ
त्यसैले तिमी
देशको यति साह्रो चिन्ता नगर
देशको चिन्ता हामीलाई पनि छ
आजको नेपाली समाज र भोलिका दिनको अवस्थालाई हामीले यसरी देश बाहिर बसेकाहरूलाई ढोका बन्द गरेर वा जात काडेर त ‘सुखी र समृद्घ नेपाली’ कसरी सम्भव होला र ?
नेपालको दलित इतिहास संसारलाई भन्छु
भारतको सामान्य दलित परिवारमा जन्मिएका डा. सुरज एंगडे ग्लोबल एक्टिभिस्ट र भारतीय लिड स्कलरको रूप…
माथि पण्यो साइपाल् हिमाल् तल बग्न्या सेती
देउडा गीतमा समस्त राष्ट्र बोलेको हुन्छ। राष्ट्र मानव र हित हुन सक्दैन। हिमाल नदी, पहाड जल, जमिन नभएको राष्ट्रको कल्पना गर्न सकिँदैन।
ॐ, फट् ! छु !
झाँक्री मन्त्र–तन्त्र उपचारमा त्रिभुजीय संयोग छन्। जसमा– मानसिक उपचार, आत्मिक उपचार र…
महिनावारी सुक्दाको सकस
हरेक महिलाले यो सामान्य प्रक्रिया हो भन्ने बुझाइका साथै मानसिक रूपमा तयारी हुन सके महिलामा आत्मबल बढ्छ।
बौद्ध मिथकमा गीतिनाटक
यस गीतिनाटकमा एकातर्फ योगमायाले राणाशासनविरुद्ध सामाजिक तथा धार्मिक सुधारका लागि गरेको संघर्षलाई देखाइएको छ।
प्रेमहरूको पुञ्ज
कुन गीतले कसलाई छुन्छ भन्ने कुरा आ–आफ्नो भोगाइ, स्वाद र आकांक्षाले निर्धारण गर्छ नै। हुन त गीतको अर्थ समयअनुसार फरक हुन्छजस्तो लाग्छ।
धार्नी र बिसौली !
मौरीको घारमा नि महको चाका,
छोरीलाई कोसेली मेरी आमै, छोरीलाई कोसेली।
कोरली गाईको नौनी …
चक्रको आन्तरिक यात्रामा ‘द अलकेमिस्ट’
प्रेमले भक्ति भाव जन्माउने भएकाले लक्ष्य पूरा गर्न प्रेमिल बन्नको विकल्प छैन भन्ने बोध हुन्छ र अचानक सान्टियागोमा परिवर्तन आउँछ।
जक्तिको जुक्तिले थलारा
नेपाल पुनर्एकीकरणअघि सुदूरपश्चिम बाइसे राज्यमा विभाजित थियो। बाइसे राज्यको उदयअघि वर्तमान सुदू…
आस्थाको किल्ला ‘संसारी माई’
संसारी माईको महापूजा संस्कृति गुमनाम छ, इतिहास अलिखित। पुजारी र पाका मानिसको अनुभवले यसको इतिहासलाई सम्झाउँछ। सोही व्याख्याले पूजाको महत्त्व अझै बढाउँछ।
सिमान्तकृतको जीवनचक्र
आफू जन्मेको थातथलोलाई छाड्न त्यति सजिलो छैन। तर जीवन बाध्यता पनि हो। मानव जीवनको विकासक्रम हेर्…
