नेपाली वंशावलीमा नभेटिएका अरनिको
‘वाङ्मय शताब्दीपुरुष सत्यमोहन जोशी’ जसले नेपाली लोकसाहित्य, इतिहास र संस्कृतिका क्षेत्र उर्वर बनाएर २०७९ असोजमा देहान्त भए। उनले आफ्नो जीवनको लोकसा…
मुटु रोगमा चिनी रोग
चिनीले मुटुमा मात्र असर पार्दैन– मिर्गौला, रक्तनली, आँखा, खुट्टा र मस्तिष्कमा पनि खराब असर पार्न सक्छ।
हेर्दा हेर्दै फलाम पिटिक्क !
हेर्दाहेर्दै काँधको सरिया (लुगा लौरी) आफैं भाँचिन्छ। सुन्नेले त पत्याउनै सक्दैन यो यथार्थ। घटनास्थलमै पुगेर साक्षात् देख्नेलाई पनि पत्याउन कठिन पर्छ।
दुर्लभ अनुहार : राजेन्द्र पराजुली
समाजलाई बदल्ने छट्पटी दुवैमा एउटै प्रकारको हुँदो हो। सुवास नेम्बाङ जस्तोसुकै असहज अवस्थामा पनि अरूको कठोर आलोचना गर्नबाट जोगिन्थे भने राजेन्द्र कठोर आलोचना गर्न चुक्तैनथे।
देउडा संगीतमा संस्कृति
समाजको गरिबी, नदीमा पुल, पुलेसोको अभावमा यात्रुले अकालमा ज्यान गुमाउनु परेका जिन्दगीका दारुण कथा गीतमा छन्।
नमोबुद्ध नमो नम:
नेपालका प्रमुख बौद्ध तीर्थस्थलमा लुम्बिनी, स्वयम्भू, बौद्धपछि सम्भवत: नमोबुद्ध नै पर्न आउँछ। बौद्धमार्गीको प्रसिद्ध तीर्थस्थल नमोबुद्ध पर्यटन र रमणीयताको दृष्टिले पनि महत्तवपूर्ण ठाउँ हो।
पहिलो नारी स्रष्टा भुवनेश्वरी
नेपालमा वैदिककालपछि प्राचीनकालमा रहेका नारी स्रष्टाको खोजी हुन बाँकी छ। तर, भुवनेश्वरीले महाभारतका एक लाख श्लोक उतार्ने काम वि.सं. १७९२ मै पूरा गरेकी थिइन्। मध्यकालमा भने नेपालमा कवयित्रीहरू थिए।
मृत्यु एउटा सत्य
ओ मृत्यु !
आइज मलाई लैजा !
रंगीचंगी मृत्युसँग परिचित म
आफ्नाको मृत्युमा सामेल म
पराईको …
समाचारको त्यो धुन
लालबहादुर खातीले ‘च्यानकुटु च्यानकुटु झ्याईं गर्ने बाजा, मन परेको...’ बोलमा रेडियो नेपालमा रेकर्ड गराए। जुन राजालाई पनि औधि मन पर्यो।
वन्यजन्तुप्रेमी सुवास नेम्बाङ
संविधानसभाका अध्यक्ष सुवास नेम्बाङले वन्यजीवबारे चासो राखेको थाहा पाउँदा निकै आनन्द अनुभूत गरें। किनकि नेताले यसरी खासै चासो दिँदैनन्।
सत्वहोम सत्यमोहन !
सत्यमोहन, शब्द ब्रम्ह ! सत्यसित मोहित। मिहेनत सत्यमोहनका जीवनदायी यात्रा ! सत्यमोहनका विसर्जन पछिका युगौं सम्वाहक– शब्दबिम्बमा सत्यमोहन।
जंगबहादुरको ‘मंकी पजल’ प्रेम!
बेलायतबाट नेपाल ल्याएको ‘मंकी पजल’ उपनाम पाएको अग्लो जातको रुख आज पनि पशुपति क्षेत्रको मृगस्थली, भण्डारखाल, वनकाली आदिको विशेषता बनेर रहेको छ।
जलजगत् अर्थात् सृष्टिको जग
पानी जीवनको अमृत हो। यसको मानव अनुभवमा गहिरो र प्रतीकात्मक प्रभाव छ। पृथ्वीको जस्तै मानव शरीरक…
समाचार @ अमेरिका
मूलधारका समाचार हुन् वा सामाजिक सञ्जालका समाचारमा प्रस्तोता। ‘अमेरिकामा’ भनेर तरंग ल्याउने प्रयास सबैले गरेको देखिन्छ।
चार्वाक दर्शनको चारू वाक्
चार्वाकको वैचारिक भावधारा भन्छ– दुःख छ र त सुखको महत्तव छ। दुःख छ र त सुख खोजिन्छ। दुःख छ र त त्यसको निराकरणका लागि परिश्रम गरिन्छ। दुःख छ र त आनन्दको साधन खोजिन्छ।
आकाशबाट देखेका हिमालहरू
‘वाऊ ! लौ आयो अब एभरेस्ट, एभरेस्ट !’ भनी सबैलाई सूचित गरे पाइलटले। यस्तो दृश्य देख्न पाउनु वा आँखैले त्यसलाई स्पर्श गर्न पाउनु सानो गौरव र सौभाग्यको कुरा थिएन।
नेपाल–भारत सिनेमा सेतु
सिक्किमका पूर्वमुख्यमन्त्री तथा साहित्यकार पवन चाम्लिङ स्रष्टा नरबहादुर दाहाललाई सम्पादन, मुद्रण, प्रकाशन, राजनीतिक गतिविधि र लेखनका समग्र संगम मान्छन्।
बीपीलाई देउडा सुनाउँदा. . .
देउडा गीत सुन्दै जननायक बीपी कोइरालाले प्रस्तोताको काँधमा हात राख्दै ‘डोटेली गीत संगीतको सेवा गर्नू र प्रजातन्त्रको पक्षमा लागिरहनू’ भन्ने अर्ती दिएका थिए।
सुनको झारी नि सुकिलो पारी...
संगिनी गीत, गाथा नदी किनारमा उब्जिए। दुःखका साथ भन्नुपर्छ। आज हामी नदीकिनारमा त छौं तर नदीको नजिक छैनौं।
