माओवादी गल्तीको पुनरावृत्ति
माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष एवं प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले बारम्बार दोहोर्याउने एउटै प्रण हो, ‘अब हामी विगतका गल्ती दोहर्याउने छैनौँ ।' जति कसम खाए पनि व्यवहारमा गल्ती दोहोरिने क्रम रोकिएको छैन ।
किनकि माओवादी केन्द्रले उकालो लाग्नु छैन । टिनको खानीमा चाँदीको आशा गर्न सकिँदैन । क्षणिक लाभ हेर्ने नेतासँग गल्ती कुन-कुन थिए भनेर पहिचान गर्ने निर्णय क्षमता हुँदैन । गल्ती पत्ता लगाउन सक्ने विवेक, ल्याकत, तत्परता र फुर्सद नभएको नेताले गल्ती गर्दिनँ र दोहोर्याउन्न भन्नुको अर्थ रहँदैन ।
असफलतामा पनि सानो घेरामा रहेका नायक र केही थान फौजी सहायकहरूको भाग्य चम्केकै छ भने गल्ती सच्याएर किन कष्ट उठाउनु भन्ने जोडघटाउले काम गरेको छ । पोल्टामा धनवर्षा र पदलाभको ओइरो नरोकिएपछि बेकारमा कार्यकर्ता र जनताको लागि किन बोसो घटाउनु भन्ने मनोविज्ञानले काम गरेको छ ।
माओवादी केन्द्र मात्र एक यस्तो पार्टी हो, जसका नेताहरू आफ्नो भागको भात हेरेर युवा पुस्ताको भविष्य बर्बाद गर्न दत्तचित्त छन् । पार्टीमा कार्यकर्ताको अदालतको सर्वोच्चता स्थापित नभएर चरम महत्वाकांक्षी नेता सर्वेसर्वा रहने अधिनायकवादी पार्टीको विनाशलीलाको स्वरूप यस्तै हुन्छ । त्यसैले निम्नलिखित गल्ती र तिनको पुनरावृत्तिको पिङ खेलेरै केन्द्र आफ्नो पूर्ण पतन कुरिरहेको छ ।
एमालेसँगको दुराग्रह
माओवादी केन्द्रको बालरोग नै एमालेसँगको दुराग्रह हो । शान्ति प्रक्रियामा आएपछि गिरिजाप्रसाद कोइरालाको माओवादी नेतृत्वले खुबै ताबेदारी गरेको थियो । परिणामस्वरूप अन्तरिम व्यवस्थापिका-संसद् एमालेकै जति ८३ जना अनिर्वाचित सांसद पनि पाएको थियो ।
चुनावमा एमालेलाई हराउन कांग्रेस र माओवादीबीच प्रत्यक्ष वा परोक्ष साँठगाँठ पनि भयो । जोडघटाउ कति फरक पर्यो भने निर्वाचनमा नेपाली कांग्रेससमेत एमालेलाई खनेको खाडलमा पर्न गयो । चुनावमा धोकाघडीपूर्ण ढंगले युद्धको फ्युजन गरे पनि एमालेले माओवादीलाई काँध थापेर सरकार बनाउन साथ दियो । यति हुँदा पनि माओवादीको एमालेप्रतिको दुराग्रह रोकिएन । मैदानबाट धुलो टक्टकाउँदै एमाले उठेको माओवादीलाई रुचेन ।
एमालेसँग मिलेर देशभक्तिको रसायनको बलमा शानले जीवन बाँच्नुको सट्टा टाँङमुनि छिरेर नौमहिने जागिर खाने लोभले प्रचण्डले माओवादी केन्द्रको भविष्य समाप्त पारेकोमा शंका गर्ने ठाउँ छैन ।
एमालेको पुनरोदयमा आफ्नो अधिनायकवादी सपना ध्वस्त हुने देखेपछि केही महत्वपूर्ण एमाले हस्तीलाई प्रभावमा पारी गोर्वाचोभ अवतारमा उतार्यो । ४० वर्ष सत्तामा एक्लौटी ढलीमली गर्ने तानाशाही सपना बुन्दै एमाले र सेनाभित्रका कमजोर तन्तुको सहयोगमा सेनापति हटाउने हर्कतमा उत्रियो । अन्ततः हर्कत प्रत्युत्पादक भयो । आधुनिक कोतपर्व मच्चाउने दुस्वप्नले हावा खायो । माओवादी सरकार रुक्मांगद कटवालको अदम्य साहसको सिकार भयो ।
यो सब माओवादीको एमालेप्रतिको दुराग्रहको उपज थियो । एमालेको लोकप्रियतादेखि अत्तालिएर माओवादीले एमाले नेतृत्वको सरकार ढालेको छ र कांग्रेससँग लहसिएर नयाँ गठबन्धनको नेतृत्व गरी शिखण्डीको भूमिकामा उत्रिएको छ । माओवादीको लागि यो बबन्डर गल्तीको पुनरावृत्ति हो ।
अपरिवर्तनीय नेतृत्व
माओवादीले विगतमा झन्डा फेर्नेसम्मको हर्कत गर्यो । संसारलाई परिवर्तनशील ठान्ने यो पार्टी आफ्नो पार्टी प्रमुखलाई भने अपरिवर्तनीय मान्छ । मनमा कुटिलता, मगजमा पराधीनता, रगतमा राजनीतिक अस्थिरता, विचारमा विशृंखलता र व्यवहारमा संकीर्णता माओवादी केन्द्र प्रमुखको पहिचान हो । उपयोगितावाद, अवसरवाद र अस्थिरताको स्रोतका रूपमा माओवादी केन्द्र उभिएपछि उक्त पार्टीले विगत संविधानसभा चुनावमा पाएको १४ लाख मत तरल भएर एमालेको पोल्टामा जाँदैछ ।
गृहयुद्धका क्रममा गरेको मानवअधिकार तथा अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको गम्भीर उल्लंघनका कारण संसारको जुनसुकै सभ्य देशको निगरानीमा पर्नबाट जोगिन सम्भव छैन । एमालेसँग मिलेर देशभक्तिको रसायनको बलमा शानले जीवन बाँच्नुको सट्टा टाँङमुनि छिरेर नौमहिने जागिर खाने लोभले प्रचण्डले माओवादी केन्द्रको भविष्य समाप्त पारेकोमा शंका गर्ने ठाउँ छैन ।
यसरी निजी सुविधालाई केन्द्र भागमा राख्ने अपरिवर्तनीय नेतृत्वको निरन्तरता माओवादी गल्तीको अर्को पुनरावृत्ति हो ।
फौजी सहायक
माओवादी केन्द्रको अध्यक्षका फौजी सहायक नै पतनलाई तीव्र पार्ने पाटपुर्जाहरू थिए, छन् र हुनेछन् । गृहयुद्धमा हजारौँले आफ्नो अमूल्य जीवन आहुती दिए । अंगभंग हुने, दाम्पत्य जीवन खण्डरमा पारिने र सरकारले दिएको रकमका चेकहरू खोसिनेको संख्या लाखौँ छ । यी सबैको पौरखमा तर मार्ने केही फौजी कमान्डरहरू छन्, जसलाई नेतृत्वले काखी च्यापेको छ । परपीडक जत्थाको आ श्रयस्थल रहँदासम्म पीडितहरूको मन केन्द्रबाट पग्लने छैन ।
युद्ध सरदारकाप्रतिको एकपाखे नीतिकै कारण माओवादीबाट आफ्ना बारेमा खासै चिन्ता नगर्ने उक्त धारका भीष्मपितामह मानिने मोहन वैद्य बाहिरिए । विप्लव समूह माओवादी घटकका ऊर्जावान् युवापुस्ताको वैकल्पिक शिविरका रूपमा खडा हुँदैछ ।
युद्ध सरकारकै आडमा ३० वर्ष एउटै व्यक्तिमा शक्ति थुपारिएको प्रति प्रकट वा अप्रकट असन्तुष्टिका साथ डा. बाबुराम भट्टराईले नयाँ शक्ति नामको छुट्टै पार्टी खोलेर अलग अस्तित्वको लडाइँको उद्घोष गरिसकेका छन् । एमालेसँग मिलेर जनपक्षीय कार्यक्रम सञ्चालन गर्दा माओवादी केन्द्रले वैद्य विप्लव र बाबुरामको बहिर्गमनको सोधभर्ना गर्न सक्ने सुन्दर अवसर थियो । केही थान युद्ध सरदारलाई तत्काल मन्त्रीको खान्की नभर्ई भएन ।
मुठीभरको स्वार्थ हेरेर नयाँ समीकरणको आत्मघाती खेलोमेलो भयो । राजनीतिक अस्थिरताको कारकतत्व यसपटक पनि फौजी सहायकहरू नै देखिए । यसरी विगतका गल्ती नदोहोर्याउने प्रचण्डको उद्घोष फौजी सहायकको बिगबिगीमा आएर खण्डित बनेको छ ।
निर्देशित राजनीति
भारतमै भारतीय माओवादीहरू भारत सरकारको टाउको दुःखाइको विषय बनेका बेला नेपालका माओवादीहरू भने नोयडामा भारतीय संस्थापनकै छत्रछायामा रहेर रअले दिएको दानापानीमा बाँचे । विगतको यो सबै दोष डा. बाबुराम भट्टराईको थाप्लोमा खन्याएर साखुल्ले रहने र ओलीपछिको अर्को देशभक्त नायक भएर देशको मियो हुने अवसर दाहालसामु थियो ।
डा. भट्टराईको बहिर्गमनपछि पनि केन्द्रले निर्देशित नेतृत्वको कुलत छोड्न चाहेन । देशविरुद्धको षड्यन्त्रमा सामेल हुने हतारोका कारण कांग्रेस र माओवादी केन्द्र अमरेशकुमार र सीके राउत (एसी) गुटका पछाडि लतारिँदै छन् । कांग्रेसलाई जंगबहादुर र मातृकाको बाटो नहिँड्न चुनौती दिएको एक वर्ष नबित्दै प्रचण्डले लिएको यु टर्न रहस्यमय छ ।
संविधानसभाको दोस्रो निर्वाचनमा जनताबाट दण्डित भएपछि अब हुने पूर्ण पतनलाई रोक्न विगतका गल्ती नदोहोर्याउने भनिए पनि निर्देशित राजनीतिमा माओवादीले पुनरावृत्ति गरिनै रहेको छ ।
राष्ट्रिय मुद्दाको विषयान्तरण
माओवादी केन्द्रको अर्धपतनको अर्को कारण बारम्बार राष्ट्रिय मुद्दाहरू विषयान्तर गर्ने मोहरा बन्नु थियो । यो गल्तीको पुनरावृत्तिले केन्द्र पूर्ण पतनको सँघारमा उभिएको छ । राष्ट्रिय मुद्दाको विपक्षमा उभिनु माओवादी केन्द्रको नानीदेखि लागेको बानी हो । जनमत संग्रहको विपक्षमा उभिनु, २०४६ सालको जनआन्दोलनको विपक्षमा उभिनु र २०४६ पछिको भाँडभैलोको एक हिस्सा हुनु, २०६३ पछिको अस्थिरता र भाँडभैलोको मुहान बन्नुलगायतका हर्कतहरू केन्द्रको विनाश काले विपरीत बुद्धिका दृष्टान्तहरू हुन् ।
आज पनि म नरहे कोही पनि रहँदैन भन्ने प्रतिशोध माओवादीको नसानसामा रगत भएर बगिरहेको देखिन्छ । एमालेसँगको सहकार्यमा आफ्नो भविष्य नदेखेर राष्ट्रियता, देशभक्ति, स्वाभिमान र समृद्धिको ओली डक्ट्रिनका विपक्षमा केन्द्र उभिएको छ ।
बगलीमा छुरा राखे पनि मोदीलाई नेपालकोे संसद्मा राम राम भन्न कुनै भारतविरोधीले अवरोध गरेन । आज चीनदेखि तर्सिनु र आफ्नो भारतपरस्त अनुहार छोप्न कसैलाई भारतविरोधी करार गर्नुको कुनै अर्थ छैन । चीनसँगको सम्झौताको कार्यान्वयन र चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिनको नेपाल भ्रमणबाट नेपालको पोल्टामा पर्ने लाभ र उपलब्धिहरू तुहाउन प्रचण्ड सरकार मोहरा बनेर उभिँदैछ । यसरी एक राजकीय पार्टी राष्ट्रिय मुद्दालाई विषयान्तर गर्न दत्तचित्त हुनु नेपालको लागि बाह्य आक्रमणजतिकै घातक हो ।
दक्षिण एसियाको सभ्यता नष्ट-भ्रष्ट पार्ने पश्चिमा स्वार्थपूर्तिको लागि माओवादी केन्द्रले विगतमा संवेदनशील जातीय र क्षेत्रीय मुद्दा अनावश्यक तन्काएकै हो । यतिले नपुगेर नेपाली जनता र असल छिमेकी चीनप्रतिको यो गद्दारी र क्षेत्रीय प्रभुत्ववाद र विश्व साम्राज्यवादप्रतिको यो गुलामी माओवादी केन्द्रको बबन्डर गल्तीको निरन्तरता वा पुनरावृत्ति हो ।
निष्कर्ष
वेदव्यासको भनाइ छ- अविवेकीको पतन अनेक प्रकारले हुन्छ । एमालेको पक्षमा देशभक्त जनमत उर्लिरहेको बेला माओवादी केन्द्रको पापको घैँटो भरिनु देशको सुन्दर भविप्यको कामना गर्नेजतिका लागि सुखद् पक्ष हो ।
गृहयुद्धको सुरुआतको बेला भिन्नाभिन्नै भूमिकामा उतारिएका दाहाल र देउवाको गुटलाई क्यारेमबोर्डका गोटी जसरी अन्तर्राष्ट्रिय खेलाडीले झेलपछिको मेलको प्रयोगमा उतारेका छन् । इतिहासको हरेक कालखण्डमा नेपालले खलनायकका पाता कस्न सक्ने सचेत जनमत र सशक्त महानायकको सौभाग्य पाउँदै आएको छ । यातायात र सञ्चार सुविधाको अभाव भएको युगमा जसरी आजको जमानामा सबै देशभक्तलाई एउटै कोतपर्वमा एकचिहान पार्न सम्भव छैन ।
नेपाली जनताको पहलकदमी निर्णायक भएकै बेला एमाले पनि निम्छरो नेतृत्वको कष्टसाध्य बोझबाट मुक्त भएको छ । मदन र मनमोहनको अवसानपछिको डेढ दसकमा एमालेले भोग्नुपरेको जनसर्मथनको मन्दी हटेको छ । ओलीको आगमनले जगाएको आशा र उत्साहबाट एमालेले न्याय पाएको छ । मदन र मनमोहन ठीक तर एमाले बेठीक करार गर्ने सुनियोजित षड्यन्त्रलाई धेरै वर्षपछि ओली नेतृत्वको नौमहिने सरकारले चिरेको छ । जुन एमालेले मदन र मनमोहन जन्मायो, त्यही एमालेले ओली जन्मायो र भविष्यमा देशको लागि चाहिने असल र योग्य राजनेता जन्माउन सक्ने राजनीतिक नर्सरी पनि एमाले नै हो भन्ने सन्देश प्रवाह ओली सरकारले गरेको छ ।
राम्रो कामको श्रेय लिन छोडी मैदान खाली गरेर माओवादी भागेपछि एमाले वामपन्थी आन्दोलनको मूल प्रवाह मात्र नभई नेपालको लोकतान्त्रिक आन्दोलनको नायक, राष्ट्रियताको पहरेदार शक्ति र देशभक्तको एकताको सेतु बनेको छ । यसरी माओवादी केन्द्रले गल्तीमाथि गल्ती थप्नुले संकट मात्र थपिएको होइन, सुन्दर अवसर पनि आएको छ ।
हाइलाइट
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
