रमाइलो तिहार
भाइबहिनीहरू, यस वर्षको तिहार हाम्रो घरआँगनमा आइसकेको छ । गत शुक्रबार काग र शनिबार कुकुरलाई पूजा गरेर काग र कुकुर तिहार त हामीले मनाइसकेका छौं । आज लक्ष्मीपूजा अर्थात् धनकी देवी लक्ष्मीलाई पूजा गर्ने दिन । आजको दिनमा हरेकले आफ्नो घर सफा गरेर त्यसलाई फूल, माला र बत्तीले बेहुलीझैं सजाएर चिटिक्क पार्छन् ।
अनि साँझपख फलफूल, मिठाईलगायतका सामग्रीसहित लक्ष्मीको पूजाआराधना गरिने चलन छ । आजको दिनमा ठिमीकी जिया श्रेष्ठले पनि आफ्नो ममीलाई घर सजाउन र पूजामा सहयोग गर्ने भएकी छन् । शंखधर मेमोरियल स्कुलमा पढ्ने उनले पूजा सकाएर आफ्नो साथीहरूसँग भैली खेल्न जाने योजना बनाएकी छन् ।
यस दिन भैली खेल्ने गरिन्छ । परम्पराअनुसार कुमारी कन्याले भैली गीत गाउँदै घरघरमा गएर खेलिने खेल भैली हो । त्यसैगरी गोवद्र्धन पूजाका दिन कुमार केटाहरूले खेल्ने खेललाई देउसी भनिन्छ । तर हिजोआज दुवै दिनमा महिला पुरुष दुवै देउसी भैली खेल्न हिँडेको पाइन्छ । भाइबहिनीहरूले पनि आफ्नो अनुकूलता मिलाएर जुनसुकै दिनमा देउसीभैलो खेले पनि यसलाई केही मर्यादित भने बनाउनुपर्छ ।
देउसीभैलो गीत गाउने नाममा अरूलाई चोट पर्ने खालका गीत गाउनु हुँदैन । त्यसैगरी घरबेटीले आफ्नो गच्छेअनुसार दिएका दक्षिणामा नाइँनास्ती गर्नुहुँदैन । देउसीभैलो पैसा कमाउन होइन, संस्कृति जोगाउन र तिहारमा मनोरञ्जन गर्न खेलिने खेल हो भन्ने हामीले मनन् गर्नुपर्छ । तिहारमा घर सजाउन विभिन्न किसिमका बत्तीहरू बालिन्छ । दियो वा मैनबत्ती बाल्दा त्यसको आगो अन्त सल्किएर आगलागीसम्म पनि हुन सक्ने भएकाले यसमा सचेत हुनुपर्छ ।
हामीले यस्ता पर्व मनाइरहँदा आफूभन्दा ठूलालाई आदर र सानालाई माया गर्नुपर्छ भन्ने पाठ पनि सिक्नु उत्तिकै आवश्यक छ ।
त्यसैले बिजुलीबत्ती पनि धेरै बालिने हुनाले खुला तारले करेन्ट लाग्नुका साथै तारमा अल्झेर लड्नेसमेत डर हुन्छ । यसमा पनि भाइबहिनीहरू होसियार हुनु आवश्यक छ । तिहार पटाकाको चाड पनि हो । तर हिजोआज शान्ति सुरक्षाका कारण पटाका किनबेचमा छुट छैन ।
तैपनि मानिसले लुकिछिपी पटाका किनेर छरछिमेकलाई समेत असर पर्ने गरी यसलाई पड्काउने गर्छन् । यसो गर्नु राम्रो भने होइन । चाडपर्वमा रमाइलो गर्ने नाममा अरूलाई बाधा पुर्याउनु हुँदैन । त्यसैले भाइबहिनीहरूले पनि यस्ता ससाना कुरामा ध्यान दिनुपर्छ ।
तिहारको अन्तिम दिन मनाइने भाइटीकाको लागि पनि तिमीहरू निकै उत्साहित छौ होला । यस दिन दिदीबहिनीले आफ्नो दाजुभाइलाई टीका लगाई मीठा परिकार, मसला र उपहार दिने गर्छन् । दाजुभाइले पनि आफ्नो गच्छअनुसार उपहार र दक्षिणा दिन्छन् ।
सैनिक आवासीय महाविद्यालयमा कक्षा ६ मा अध्ययनरत मिमांशा ढुंगेल पनि आफ्नो भाइलाई टीका लगाइदिएपछि उसले के उपहार दिन्छ होला भन्नेमा उत्साहित छन् । तर भाइटीकाको महत्त्व भने यी विभिन्न सामग्रीमा भन्दा दाजुभाइ दिदीबहिनीबीचको माया र प्रेममा नै अडेको हुन्छ ।
हामीले यस्ता पर्व मनाइरहँदा आफूभन्दा ठूलालाई आदर र सानालाई माया गर्नुपर्छ भन्ने पाठ पनि सिक्नु उत्तिकै आवश्यक छ ।
अंकुरको तर्फबाट सम्पूर्ण भाइबहिनीहरूलाई तिहारको धेरै धेरै शुभकामना ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
