काँकरभिट्टामा साहित्य उत्सव
काँकरभिट्टा: साहित्यकार भूपाल राईले जनजातीय साहित्य गहिरो अध्ययन नगरी लेखिने गरेको बताएका छन् । कला साहित्य उत्सव २०७३ मा आयोजित ‘जनजातीय चेतना र साहित्य’ विषयक अन्तरक्रियामा साहित्यकार राईले भने, ‘हाम्रो साहित्य प्रगतिशील साहित्य हो तर यसको अध्ययन कम भएको छ । जसरी अन्य साहित्य जम्यो, त्यसरी जनजातीय साहित्य गहिराइमा पुग्न नसक्नुको कारण अध्ययनमा कमी हुनु हो ।’
अन्नपूर्णकर्मी दीपक सापकोटाले सहजीकरण गरेको सेसनमा सहभागी अन्य साहित्यकार हेमन यात्री र चन्द्रवीर तुम्बापो पनि राईको विचारसँग सहमत थिए । उनीहरूको धारणा पनि ‘जनजातीय साहित्य विम्ब र संस्कृतिमा आधारित हुनुपर्छ’ भन्ने थियो ।सीमावर्ती काँकरभिट्टामा रिडर्स झापाले आयोजना गरेको कला साहित्य उत्सव २०७३ बिहीबारदेखि सुरु भएको हो । उत्सवमा देशभरबाट साहित्यकार, कलाकार, पत्रकार, राजनीतिज्ञ लगायतको उपस्थिति छ । काँकरभिट्टा खानेपानी कार्यालय परिसरभित्र आयोजित उत्सवमा बिहीबार नौवटा सेसन चलेका थिए ।
‘समाजवाद उन्मुख संविधानको चिरफार’ शीर्षकको सेसनमा त्रिभुवन विश्वविद्यालयका सेवानिवृत्त प्राध्यापक चैतन्य मि श्रले धारणा राखेका थिए । नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनको झापा विद्रोहबारे चर्चा भएको थियो । उक्त आन्दोलनमा होमिएका नेकपा मालेका महासचिव सीपी मैनालीले झापा विद्रोहको औचित्यका बारेमा बोलेका थिए । अन्य वक्ताहरूमा एमाले सांसद रविन कोइराला र भारतीय कम्युनिस्ट नेता अभिजित मुजुमदार थिए । उनीहरूले नेपालमा कम्युनिस्ट आन्दोलनको बिजारोपणका बारेमा बोलेका थिए ।
त्यसपछिको सेसन ‘झापा केन्द्रित लेखन र प्रकाशन’मा खगिन्द्रा खुसी, चूडामणि वशिष्ठ र कृष्ण बरालबीच अन्तरक्रिया गरिएको थियो । त्यसको सहजीकरण साहित्यकार लीला अनमोलले गरेकी थिइन् । ‘संविधान घोषणापछिको सकस’ विषयक अन्तरक्रियामा तुलानारायण साह, नारायण वाग्ले र बिन्दा पाण्डेबीच बहस चलेको थियो । ‘वैदेशिक सहयोग र लोकतन्त्रको संकट’ विषयको बहसमा देवेन्द्रराज पाण्डे थिए । कार्यक्रमको प्रस्तुतकर्ता भाष्कर गौतम थिए ।
‘नेपालको वित्तीय नीति’ विषयमा नेपाल राष्ट्र बैंकका पूर्वगभर्नर युवराज खतिवडा बोलेका थिए । मूर्ति र मूर्तिकारका विषयमा राखिएको ‘मूर्ति, मूर्तिकार र समाज’ विषयक बहसमा अमिर सुन्दास, विजय श्रेष्ठ र जीवन पौडेलबीच बहस चलेको थियो ।‘नेपाली साहित्यमा नारीवाद’ विषयक बहसमा सीमा आभास, हरिमाया भेटवाल र अर्पणा थापा सहभागी थिए; जसको सहजीकरण पत्रकार तथा साहित्यकार नारायण वाग्लेले गरेका थिए ।
कार्यक्रममा कवि प्रणिता कोयू, ज्योति भट्टराई, टीका भाइ, दीपक सापकोटा, चन्द्रवीर तुम्बापो, सरिता तिवारी, संगीत श्रोतालगायतले कविता वाचन गरेका थिए ।