पोखराको खानेपानी धरापमा
पोखराः मर्दीखोलाबाट पोखरासम्म ल्याइएको पाइप टुटेपछि पोखरामा पानीको अभाव सुरु भएको छ । खानेपानी संस्थानले निर्माण गर्न लगाएको सपोर्टवाल ठेकेदारले बेलैमा नसक्दा पाइप भाँच्चिएको हो ।
मर्दी मुहानदेखि केही तल सेतीनदी र मर्दीखोला दोभाननजिकै खानेपानीको पाइप मंगलबारको बाढीले भाँचेको छ । पाइप जोगाउन उचित प्रवन्ध नगरिएकाले सधैं जोखिम भएपछि संस्थानले सपोर्टवाल निर्माण थालेको थियो । बाढी छेक्ने सिमेन्टेड पर्खाल बर्खा लाग्नुअघि नै सकिनुपर्नेमा काम बाँकी नै छ । यही बेला आएको बाढीले ग्याबिन वाल भत्काउँदै पाइप भाँचेको हो ।
बाढीले पानी ल्याउने १६ र २० इन्चका दुईवटामध्ये २० इन्चको पाइप भाँच्चिएको छ । अर्का पनि उत्तिकै धरापमा छ । एउटा पाइप भाँच्चिएपछि पोखरामा पानीको आपूर्ति आधा कम भएको संस्थानको पोखरा कार्यालय प्रमुख निरण महर्जनले जानकारी दिए । उनका अनुसार संस्थानले अहिले पोखरामा दैनिक साढे ४ करोड लिटर पानी आपूर्ति गरिरहेको छ । त्यो पानीका उपभोक्ता ४ लाख छन् ।
संस्थानले पाइप जोगाउने पर्खाल निर्माण गर्न आह्वान गरेको ठेक्का स्वीकारेर फेवा र मनोज कन्स्ट्रक्सन प्रालिले संयुक्त रूपमा काम सुरु गरेका हुन् । ‘सक्नुपर्ने काम बेलामा नसकेकाले ठेकेदारकै कमजोरीका कारण पाइप भाँच्चियो', संस्थान प्रमुख महर्जनले भने । बर्खा लाग्छ र सेतीनदीमा पानी बढ्छ भन्ने सामान्य कुरा ख्याल नगरी ठेकेदार कम्पनीले बेलामा काम नसकेको महर्जनले सुनाए । त्यसका लागि कारबाहीको प्रक्रिया अगाडि बढाउने पनि उनले बताए ।
पोखराको खानेपानी आपूर्ति नियमित गर्न अब १५ दिन लाग्ने अनुमान संस्थानले गरेको छ । ‘मर्मतका लागि कम्पनीहरूसँग कोटेसन मागेका छौं', महर्जनले भने, ‘छनोट गरेर मर्मत गर्दा त्यति दिन त पक्कै लाग्ला ।'अहिले डीआई पाइपबाट पानी ल्याइएको छ । मर्मत गरेर जडान गर्दा भने अब स्टिलको पाइप राख्न लागेको जानकारी संस्थानका इन्जिनियर दिनेश्वर यादवले दिए । ‘डीआईको जडान केही कमजोर पनि हुन्छ, त्यसैले सधैं टुट्ने ठाउँमा स्टिल प्रयोग गर्ने हो', उनले भने ।
पोखरामा आपूर्ति हुनेमध्ये ९० प्रतिशत पानीको स्रोत मर्दीखोला नै हो । त्यही खोलाबाट ल्याएको पाइप धरापमा हुँदा पूरै पोखरेली काकाकुल हुनुपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ ।६९ सालको वैशाख १९ गते सेतीनदीमा आएको बाढीले पनि त्यही ठाउँमा पाइप बगाएको थियो । त्यसपछि पनि बर्सेनि खानेपानी संस्थानले त्यहाँ पाइप मर्मत सम्भार गरिरहनुपरेको छ ।
मर्मतका लागि पानीमा संस्थानले लाखौं पैसा बगाउँदै आएको छ । जिल्ला विकास समितिले ढुंगा, बालुवा र गिटी निकाल्न दिने ठेक्का पनि संस्थानको टाउको दुखाइ बन्ने गरेको छ । पाइप अड्याएका ग्याबिन वालका ढुंगा पनि खानी ठेकेदारका मजदुरले निकाल्दिने गरेका छन् । ‘त्यसैले क्षति र खर्च हुँदै आएको छ', इन्जिनियर यादवले भने ।