नेपालमा पाटे बाघको संख्या बढ्यो
बर्दियाः पश्चिम नेपालमा बाघको चोरी शिकार बढ्दै गएपछि गरिएको बाघ अनुगमनबाट बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जमा लोपोन्मुख पाटे बाघको संख्या बढेको पाइएको छ । गत बर्ष माघ ३ देखि चैत्र १६ गतेसम्म निकुञ्जमा क्यामेरा ट्रापिङ्ग प्रविधिबाट गरिएको बाघ अनुगमनमा बाघको संख्या बढेको पाइएपछि नेपालमै बाघको संख्यामा वृद्धि भएको हो ।
सातौँ विश्व बाघ दिवसको अवसर पारेर बर्दियामा बाघको संख्या सार्वजनिक गरिएको छ । २०१६ को बाघ अनुगमनमा बयस्क ५० वटा भन्दा बढी, अर्धबयस्क ६ वटा र बच्चा २९ वटा गरी ८५ बटा बाघ क्यामेरामा कैद भएको बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जका निमित्त प्रमुख संरक्षण अधिकृत रमेश थापाले बताए ।
बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जमा बाघको लागि आहारा, वासस्थान लगायत पानीको व्यवस्थापन प्रभावकारी भएपछि बाघको संख्या बढेको हो थापाले भने बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्ज भित्र २ सय ६४ वटा स्थानमा जडान गरिएको क्यामरा मध्ये १ सय २४ वटा क्यामेरामा बाघको फोटो कैद भएको छ ।
नेपालमा सन् २०१३ मा गरिएको बाघ सर्वेक्षण तथ्याङ्क अनुसार चितवनमा १ सय २०, बर्दियामा ५०, शुक्लाफाँटा वन्यजन्तु आरक्षमा १७, पर्सामा ७ र बाँके राष्ट्रिय निकुञ्जमा ४ वटा गरी नेपालमा १ सय ९८ वटा बाघ रहेकोमा हाल बर्दियामा ३५ वटा बृद्धि भएपछि अब नेपालमा पाटेबाघको संख्या बढेर २ सय ३३ वटा पुगेको कार्यक्रममा जनाइएको छ ।
पछिल्लो समय नेपालमा बाघको अंग प्रत्यंगको अवैध कारोबार गर्नेहरु भारतीय बञ्जारा (वावरिया) रहेको तथ्य सार्वजनिक भएको उनले बताए । भारतमा राजाको समयमा शाही शिकारमा सहयोग गर्ने बञ्जारा जाती वावरियाहरु बाघको ठूलो शत्रु रहेको पुष्टि भएको बताए । भारतमा प्रतिवर्ष ५० वटा बाघ चोरी शिकारीले मार्ने गरेको स्मरण गराउँदै थापाले यिनीहरुको नाइके रामजस वञ्जारा जसुलाई २०१५ मा नेपालबाट पक्राउ गरिएको बताए ।
उनीहरुले नेपाल भारत दुवै तर्फ गैरकानूनी रुपमा बाघको चोरी शिकार लगायत अवैध व्यापार गर्ने गरेको प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान व्युरोले पत्ता लगाएको अधिकृत थापाले जानकारी दिए ।
बञ्जाराहरु भारतको हरियाणा, पञ्जाव, पानीपथ, आन्ध्र प्रदेश लगायतका शहरमा बसोवास गर्छन् ।बञ्जाराले नेपालका सडक किनारामा पाल टाँगेर व्यापार गर्दै आएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी विष्णु बहादुर थापाले प्रष्ट्याए । थापाले भने, नेपाल प्रहरी र शसस्त्र प्रहरीका प्रमुख पनि यहाँ हुनुहुन्छ बञ्जाराहरु नत नेपाली हुन् नत यिनीहरुको नागरिकता नै छ । नेपालमा अवैध काम गर्छन् भने लखेटिदिनुस् । त्यस्ता अपराध गर्नेलाई नेपालमा किन बस्न दिने ?’