गोमन र गाम्छा

 गोमन र गाम्छा

माई तरकारी टिप्न बारीमा जान लाग्दै हुनुहुन्थ्यो । ‘तरकारी लिन म गइहाल्छु नि माई ' पुरनले बारीतिर जान लाग्दै भन्यो । ‘आज लौकीको तरकारी खाने विचार गरेकी छु । लौकी टिप्न त परै पो पुग्नुपर्छ, सक्छौ त ? ' माईले पुरनतिर हेर्नुभयो । ‘बेटा कसको ? ' पुरनले पाखुरा देखाउँदै भन्यो । माईको हातमा गम्छा थियो । गाम्छाले मुख छोप्दै उहाँ हाँस्नुभयो । पुरन पनि हाँस्यो । ऊ लौकी टिप्न बारीतिर हिँडिहाल्यो ।

‘बेटा' माईले भन्नुभयो, ‘दुईओटा लिएर आऊ है ? लखनको माईले पनि माग्नुभएको छ ।' उहाँले पुरनलाई गाम्छा दिँदै भन्नुभयो, ‘सुन त, लाऊ यो गम्छा लिएर जाऊ । यही गम्छामा हालेर ल्याउनु ।' ‘ह्या ! दुईओटा लौकी ल्याउन पनि गाम्छा चाहिन्छ त ? लादिनँ म गाम्छा ' पुरन त्यत्तिकै जान लाग्यो । ‘लिएर जाऊ न, सजिलो हुन्छ । यसो टाउकोमा राख्यो भने लौकीको झालको धुलो पनि पर्दैन ।' माईले पुरनको हातैमा दिनुभयो गाम्छा । पुरनले गाम्छालाई काँधमा हाल्दै भन्यो, ‘बापुले जस्तै गरेको हि हि !' ‘साह्रै बापुको नक्कल गर्छ,' माई पुरनलाई हेर्दै मुसुक्क हाँस्नुभयो ।

पुरन गीत गाउँदै बारीतिर लाग्यो । ऊ लौकीको झालमा पुग्यो । झालमा सानाठूला धेरै नै लौकी फलेका थिए । ‘अँ कुन टिपौं त ? दुईओटा पो टिप्नुपर्छ त ।' पुरनले लौकीहरूलाई हेर्‍यो । झालको अलि माथितिर फलेको लौकी टिपौं जस्तो लाग्यो उसलाई । लम्किएर लौकी टिप्न लाग्यो पुरन । लौकीनेर हात पुग्नै लागेको थियो, उसले अनौठो आवाज सुन्यो ।

‘के कराउँछ यहाँ ? ' पुरनले लौकी टिप्न नलागी आवाजतिर ध्यान दियो । स्वाँ...स्वाँ..फुँ...निकै कडा गरी आवाज आइरहेको थियो । ‘ओहो ! भैंसीले प्mवाँ प्mवाँ गरेको जस्तो छ । कताबाट आयो त यहाँ भैंसी ? ' उसले यताउता हेर्‍यो । कतै पनि केही देखेन । ‘लौ न ..ओ माई...ओ बापु...अरे तोरी के...!' उसलाई त रिंगटा लागेको जस्तो भयो । के गर्नु ! कसो गर्नु ! केही सोच्न सकेन । उसको नजिकै दुईओटा गोमन साँप थिए । दुवै साँप उसलाई खाउँला झैं गरेर फणा फिँजाउँदै थिए । धेरै रिसाएका थिए दुवै साँप । त्यहाँबाट भाग्नुबाहेक उसले विकल्प देखेन । ऊ बेतोडले दौडन लाग्यो । लौ न ! साँपले त उसलाई लखेट्न पो लागे । ऊ पछिपछि आए साँप । साँपले उसलाई लखेट्न छोड्दै छोडेन ।

‘माई बचाउनुस् । मलाई साँपले लखटिरहेको छ !' आत्तिदै, रुँदै र दौडदै ऊ घर आइपुग्यो । ‘कहाँ साँप ! कता साँप ? ' पुरन आत्तिएको देखेर माई पनि आत्तिनुभयो । ‘ऊ ऊ मलाई लखेट्दै आइरहेछ !' पुरन एक्कासि माईको बुई चढ्यो । माईले यताउता हेर्नुभयो । कतै थिएन साँप ।

‘खै छैन त साँप !' माई अझै यताउता हेर्दै हुनुहुन्थ्यो । पुरनले आत्तिँदै अघिको घटना सुनायो । ‘ओहो ! तराईमा साँपको खुब डर हुन्छ । त्यसैले बाटोमा खुब हेरेर हिँड्नुपर्छ ।' उहाँले पुरनलाई हेर्दै भन्नुभयो, ‘लौ, खै त गाम्छा ? कि काँधबाट गाम्छा झर्‍यो अनि त्यसैलाई साँप भनेर दौडियौ कि क्या हो !' माईले शंका गर्नुभयो । आपूmसित गाम्छा नभएको अहिले पो थाहा पायो पुरनले ।

‘होइन माई, साँच्चै दुईओटा साँपले लेखट्यो मलाई । कस्तो डर लागिरहेको छ ।' पुरन अझै आत्तिँदै थियो । ‘ल हिँड त हेर्न जाऔं ।' गाम्छालाई नै साँप सम्झिएछ क्यार पुरनले भन्ने लाग्यो माईलाई । ‘नाइँ म त जान्नँ !' पुरन डरायो । ‘माई छु नि साथमा ।' माईले लामो लठी लिएर भन्नुभयो ‘ल हिँड ।'
डराउँदै, यताउता हेर्दै पुरन र माई बारीतिर लागे । अलिपर पुग्नेबितिक्कै माईले साँप देख्नुभयो । अलिपर साँप त गाँम्छामा बेरिँदै थिए । यो कुरा पुरनले पनि देख्यो । ‘ऊ... माई साँप !' पुरनले माईलाई घरतिर तान्दै भन्यो ‘गाम्छा पनि त्यहीँ छ ।'

‘ओहो ! कसो टोकेन मेरो पुरनलाई !' माई पनि आत्तिनुभयो ‘कति ठूलाठूला गोमन साँप रहेछन् । धन्न गाम्छाले बचायो ।' ‘गाम्छाले बचायो रे !' पुरनले माईतिर हेर्दै भन्यो, ‘म त कस्तरी दौडेर बचेको !'

‘धन्न मेरो बौवा !' माईले पुरनको टाउको मसार्नुभयो, ‘धन्न दौडिएछौ । तर तिमीले गाम्छा ल्याएर धेरै ठीक गर्‍यौ । मान्छेले बोकेको गाम्छामा मान्छे जस्तै बास्ना आइरहेको हुन्छ । मान्छेको गन्ध हुन्छ अनि साँपले त्यसैलाई मान्छे हो भन्ने ठान्छ र त्यसैमा अल्मलिन्छ । यदि गाम्छा तिम्रो काँधबाट नझरेको भए, तिमीलाई साह्रै गाह्रो हुने थियो ।'

पुरनलाई पनि माईको कुरा साँच्चै हो जस्तो लाग्यो । साँप अभै गाम्छामै अल्मलिरहेको थियो । प्mवाँ प्mवाँ गर्दै थियो । ‘साँप धेरैबेर एकै ठाउँमा बस्दैन । केही पछि यिनीहरू जान्छन् अनि गाम्छा लिन आऔंला ' माईले भन्नुभयो अनि पुरनलाई अघि लगाएर माई लौरो टेक्दै घरतिर हिँड्नुभयो ।


प्रतिक्रिया दिनुहोस !

Unity

working together is no longer optional-it is a matter of compulsion

Annapurna Media Network has announced the Unity for Sustainability campaign which comes into force from January 1, 2022. The main aim of this campaign is to 'lead the climate change dialogue' working closely with all the stakeholders on sustainable development mode, particulary focusing on climate-change issues.