आदिमवासी अभिषेक
विभेदको अन्त्य र समानता चाहनेहरूले पुरातन सोच सुधार अभियानको नेतृत्व गर्न सक्नुपर्छ। जातीय विभेद विश्वभर फैलिइरहेको छ।
विकास प्रणाली पुनर्संरचनाको अवसर
देशको समग्र विकास प्रणाली अत्यन्तै नाजुक अवस्थामा छ र त बाढीपहिरोमा पनि आमजनताले अनेक सास्ती खेपिरहेछन् ।
सुनको महलभित्र झुपडीको याचना !
नेपाली शिल्पकला र संस्कृतिको विकास पद्धतिमा बादी ज्ञान, सीपकला र प्रविधिले महŒवपूर्ण स्थान…
प्रकृति–कुलपितृदेव पूजक !
रैथाने शिल्पी समुदायको वायु पूजा, सिकारी पूजा, आइतबारे पूजा, दोखला पूजा, भुइँया पूजा आदिको परम्परागत पूजाविधि नितान्त कुलपितृ र प्रकृति पूजामा आधारित रहेको देखिन्छ।
दमाईं लोकदर्शनमा पर्यावरण
‘जुन गाउँमा देउला मुङ्ग्रा (धारा) पाटीपौवा जलवृक्ष सागर भएको गाउँ रहेछ भने त्यस गाउँमा …
समृद्धशाली गन्धर्व जाति
गन्धर्व जातिसँग पृथक् अस्तित्व, इतिहास, पहिचान तथा पुख्र्यौली ज्ञान परम्परामा आधारित विशिष्ट ज्ञान छ। अर्बाजो, सारंगीमा गाउने मौलिक गायनकला छ।
नेपाली संस्कृतिको सामाजिक रसायन
संस्कृतबाट नेपालीकरण गरी स्थापित भएको संस्कृति शब्दको पर्यायवाची ‘कल्चर’ शब्द अंग्रेज…
समृद्धिमा शिल्पीको हात
व्यक्तिगत स्वार्थरहित र अरूका लागि गरिने बृहत्तर भलाइ नै आर्थिक समृद्धिको आधार हो। अर्थात् सामूहिक…
तल धर्ती नाया, पुर सर्ग नाया. . .
नाचले मनलाई मनोरञ्जन दिन्छ भने तनलाई स्वास्थ्य हुने सूत्र प्रदान गर्छ। वाद्य, गीत र अभिनय क्रमश: नेवार र दमाईंमा नाचगान र गीत–संगीत प्रचलनमा छन्।
ॐ, फट् ! छु !
झाँक्री मन्त्र–तन्त्र उपचारमा त्रिभुजीय संयोग छन्। जसमा– मानसिक उपचार, आत्मिक उपचार र…
गुमनाम एउटा इतिहास
आजसम्म भूलकोटको दरबारको भग्नावशेष भने स्पष्ट देख्न सकिन्छ। यसरी एउटा शत्तिशाली आदिवासी सार्की भूल राजाको इतिहास आजसम्म गुमनाम पारिएको छ।
कस्तो हुनुपर्छ प्रधानमन्त्री ?
नेपालका आम सीमान्तकृत वर्ग र उत्पीडित समुदायको उत्साहपूर्ण सहभागिता पहिलो संविधानसभामा रहेको थ…
कहिले सङ्लेला विषाक्त राजनीति ?
नेपालीको समृद्धि र विकासको सपना ७० वर्षदेखि अधुरै छन्। नेपालभन्दा निकैपछि विकासपथमा लम्किएका द…
वादैवादको चक्रव्यूह
नेपालले साम्राज्यवादी मुलुकको कहिल्यै उपनिवेश भोग्नु परेन। जुनबेला विश्वभर बेलायतीहरूको दबदबा …
जातीय अपहेलनाको पराकाष्ठा
शिल्पी (कथित दलित) समुदायका व्यक्तिगत नामकरणमा अपमानजनक शब्दहरू रहनुमा देशको सामाजिक, आर्थिक, …
विभेदको जालो
जाति तथा रंगभेद उन्मूलनका सन्दर्भमा विश्व मानव समाजमा एक समानताको इतिहास रचिएको पाइन्छ। मानव म…
‘वसन्त गीत’ कालीकर्नालीको लोकमन्त्र
जातीय एकता, मेलमिलाप, पारस्परिक सहयोग र समझदारीको प्रतीक बनेर प्रसार हुने वसन्त गीत पुस्तौदेखि…