कालिकोट : जिल्लाको नरहरीना गाउँपालिका–३ कुमालगाउँ निवासी कलु सुनारको अवस्था निकै दयनीय छ । उनले भारी बोकेर, मागेर ७ जनाको परिवार पाल्दै आएकी छन् । नेपाल सरकारबाट गठित गरिब घरधुरी सहयोग समन्वय बोर्ड सचिवालयले सर्वेक्षण गरेको गरिब घरधुरी परिचयपत्रमा उनी मध्यम गरिबमा परेकी छन् । तर, नरहरिनाथ गाउँपालिकाकै स्थानीय सरकारी कर्मचारीका पत्नी र होटल व्यवसायी अति गरिबमा परेका छन् ।
कलु सुनारको ७ जनाको परिवार छ । उनका ३ नाति एक नातिनी, १ पलाती, एक नातिने बुहारी र आफू गरी ७ जनाको परिवार भारी बोकेर, गाउँमा मागेर छाक टार्दै आएका छन् । उनको छोरा बिरामी भएर मृत्यु भएपछि बुहारीले अर्को विवाह गरिसकेकी छन् । श्रीमान् पनि छैनन् । नातिले गाउँमा भारी बोकेर कमाएको पैसाले खाद्यान्न किनेर जीविका चलाउँदै छन् । उनले ०६६ सालमा कुमालगाउँ गाविस खुला दिसामुक्त गाविस बनाउने अभियानमा चर्पी बनाउने केही उपाय नभएपछि चुलोको ओदान बेचेर चर्पी बनाइन् । त्यसबाट उनले जिल्ला खानेपानी तथा सरसफाइ समितिबाट केही पुरस्कार पनि प्राप्त गरेकी थिइन् ।
कलुर सुनारजस्ता गाउँमा सायद गरिब कोही छैनन् । उनी नरहरिनाथ गाउँपालिका भरी सबैेभन्दा बढी गरिब र समस्यामा छन् । उनी मध्यम गरिबमा परेर त्यहाँकै स्थानीय केही सरकारी कर्मचारी शिक्षक पत्नी र जिल्ला सदरमुकाम मान्ममा ठूलै होटल व्यवसाय गर्ने व्यपारीकी पत्नी अति गरिबमा परेकी छन् । जुन विषयमा नागरिक समाज नरहरिनाथ गाउँपालिकाले विज्ञप्तिसहित विरोध गर्नुका साथै गरिब घरधुरी परिचयपत्र छानबिनका लागि माग पनि गरेको छ ।
स्थानीयका अनुसार नरहरिनाथ गाउँपालिका–९ का हाल जिल्ला सदरमुकाम मान्ममा होटल हिलसाइड चलाइरहेका अमरबहादुर शाहीकी पत्नी हजारी अति गरिबको सूचीमा परेकी छन् । यस्तै, वडा नं. १ का शिक्षक शेरबहादुर विष्टकी पत्नी दु्रपतादेवी पनि मध्यम गरिबमा परेकी छन् । साविकको लालु गाविसका पूर्वअध्यक्ष गोर्खबहादुर विष्ट, नरहरिनाथ गाउँपालिका–९ जनकल्याण प्राविका शिक्षक जितेन्द्रबहादुर बोहरा पनि अति गरिबकै सूचीमा छन् ।
नरहरिनाथ गाउँपालिका नागरिक सञ्जालका संयोजक हीरामणि सिम्खडाले गरिबका नाममा धनीहरूले नै गरिबको परिचयपत्र पाएको भन्दै विरोध जनाए । उनले गाउँपालिका अध्यक्ष धीरबहादुर विष्टलाई ज्ञापनपत्र बुझाउँदै गाउँपालिकामा वितरण गरिएको गरिब घरधुरी परिचयपत्र छानबिन गर्न माग गरे । उनले गाउँपालिकामा रहेका अधिकांश गरिब छुटेको र धनी तथा सरकारी कर्मचारी, व्यापारीले परिचयपत्र पाएको बताए ।
नेपालको सन्दर्भमा आधारभूत आवश्यकताको मूल्यको आधारमा गरिबीको रेखा निर्धारण गरिएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा मान्य सिद्धान्तका आधारमा मानिसलाई आवश्यक पर्ने गाँस (खाद्य पदार्थ, बास (आवास) र कपास (लत्ताकपडा, शिक्षा, स्वास्थ्यलगायत अन्य दैनिक वा भैपरी आउने खर्चको मूल्यांकन गरी तिनीहरूको समष्टि रूपलाई गरिबीको सीमा मानिएको छ ।
गरिबको सूचीबाट नाम हटाइदिन अनुरोध
यस्तै, जिल्लाको सदरमुुकाम रहेको खाँडाचक्र नगरपालिका–२ निवासी अजबहादुर शाहीले आफू गरिब नभएको र गरिबको सूचीबाट आफ्नो नाम हटाइदिन नगरपालिकामा निवेदन दिएका छन् । जिल्ला सदरमुकाम मान्म गाविसको पूर्व गाविस अध्यक्षसमेत रहेका समाजसेवी शाहीले आफूलाई थाहै नभई गरिबको सूचीमा आफ्नो नाम आएको बताउँदै गरिबको सूचीबाट नाम हटाउन नगरपालिकामा निवेदन दिएको बताए ।
उनले जिल्लाको खाँडाचक्र नगरपालिकामा धेरै नागरिक गरिबीको समस्या खेपिरहेका छन् । उनले भने, ‘उनीहरूको नाम समावेश होस् । धेरै गरिब परिवार यसमा छुटेका छन् । मलाई थाहै नदिई कसैले नाम चडाइदिएछ । त्यसैले मैले गरिबको सूचीमा नाम समावेश भएको थाहा पाएपछि हटाउनका लागि निवेदन दिएको बताए । यस्तै, नरहरिनाथ गाउँपालिका–९ का हाल जिल्ला सदरमुकाम मान्ममा होटल हिलसाइड चलाईरहेका अमरबहादुर शाहीकी पत्नी हजारी अति गरिबको सूचीमा परेको विषयमा उनका छोरा धर्मेन्द्रले आफूले पनि आमाको नाम हटाउन निवेदन दिने बताए । उनले पहिले आफ्नो परिवार विस्थापित भएर गरिब नै रहेको र ०७१ सालदेखि जिल्ला सदरमुकाम मान्ममा होटल व्यवसाय सञ्चालन गरेको बताए ।
सरकारले अति गरिब, मध्यम गरिब र सामान्य गरिब गरी गरिब घरधुरीललाई तीन भागमा बाँडेको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
