जोमसोम : रातो रंगले लेपन लगाएजस्तै कलात्मक पहाड, त्यसमै गुफा । झट्ट हेर्दा भित्तामा केही कुँदेको होला जस्तो लाग्छ । तर, गुफामा प्रवेश गरेपछि जो कोहीले भन्छ– वाहा । कसले किन यति भव्य गुफा बनायो होला ? लोमान्थाङ—१ छोसेरस्थित सिजा झोङ गुफा झन्डै १५५ फिट अग्लो छ । ५ तलाको छ । गुफाभित्र ४० वटा कोठा छन । जुन, निकै कलात्मक छन् । सदिऔं वर्षपहिले भित्तामा कुँदेर यो गुफा बनाइएको हो ।
उपल्लो मुस्ताङ घुम्न आउने स्वदेशी÷विदेशी पर्यटकको रोजाइमा यो गुफा पर्ने गरेको छ । लोमान्थाङ—१ छोसेरमा अवस्थित सिजा झोङ गुफाले चर्चा बटुल्न थालेको छ । विगतमा गुमनाम जस्तै थियो । उपल्लो मुस्ताङको लोमान्थाङ बजारदेखि उत्तर करिब ७ किमिमा यो गुफा छ । जोमसोम—कोरला सडकको नजिकै पर्छ । जोमसोम—कोरला सडकमार्गअन्तर्गत छोसेरस्थित नेचुङ भन्सार कार्यालयबाट पश्चिमतर्फ मोडिएमा केहीबेरको यात्रा तय गरेपछि गुफा भएको स्थानमा पुग्न सकिन्छ ।
सडकमार्गबाटै प्रस्टसँग देखिने गुफा रहेको पहाडलाई रातो रंगले लेपन लगाएको जस्तै देखिन्छ । पछिल्लो समय कोरलानाका अवलोकन गरी फर्किएका पर्यटकहरू छोसेरको सिजा झोङ गुफा अवलोकन गर्न छुटाउँदैनन् । उपल्लो मुस्ताङ भ्रमणका लागि पुगेका विदेशी पर्यटकले समेत गुफाको अवलोकन गरेर फर्किने गरेको पाइएको छ ।
समुद्री सतहको ३ हजार ७ सय ९५ मिटरको उचाइमा चारैतिर हरियालीबिनाको नाङ्गो पहाडको भित्तामा यो गुफा छ । गुफा हेर्दा लाग्छ, वास्तविक मूर्तिकारको उत्कृष्ट कृतिको रूपमा निर्माण गरेका हुन् । गुफाका कोठा एकआपसमा जोडिएका छन् । गुफाभित्र माथिल्ला तला उक्लिन काठको सिँढी राखिएको छ । गुफाभित्र पस्दा सुरुङमार्ग जस्तै देखिन्छ । गुफाको कोठाभित्र पस्दा र माथिल्लो तला उक्लिन टाउँको झुकाउनु पर्छ । गुफाको माथिल्ला तलाहरूको बाहिरी भागमा छिद्रछिद्र प्वालहरू देख्न सकिन्छ । ती प्वालबाट अवलोकन गर्दा छोसेर गाउँलगायत त्यस आसपासको प्राकृतिक भूगोल निकै मनमोहक देखिन्छ ।
विशाल पहाडलाई घरेलु हतियारले खोपेर सदिऔं वर्षपहिले गुफा निर्माण गरिएको भए पनि गुफाको वास्तविक तथ्य अझै बाहिर आउन सकेको छैन । स्थानीयवासी र जानकारहरू शत्रुहरूसँग बच्नका लागि मानव निर्मित गुफा बनाइएको कथा सुनाउँछन् । गुफाको भुइँतलाबाट ५ तला घुम्न करिब २ घण्टा समय लाग्छ । गुफाभित्र बत्ती बाल्ने ठाउँ र सामग्री भण्डारणलगायत विभिन्न कलासंस्कृति गुफालाई मनमोहक बनाएको छ ।
हाल यो गुफाको छोसेरस्थित हिमालयन युवा क्लबले आन्तरिक व्यवस्थापन गर्दै आइरहेको छ । गुफाको आन्तरिक व्यवस्थापन र पर्यटकका लागि गुफा अवलोकन गर्ने ठेक्का बर्सेनि सोही क्लबले लिइरहेको छ । गुफा अवलोकनका लागि नेपाली आन्तरिक पर्यटकका लागि एक सय रुपैयाँ र विदेशी पर्यटकका लागि एक हजार शुल्क तोकिएको छ । गुफा अवलोकनका लागि पर्यटकबाट उठेको शुल्क सोही स्थानको दिव्यदीप स्कुल, क्लब र अन्य निकायमा वितरण गर्ने गरिएको छ । स्थानीय र क्लबको संरक्षण तथा स्वामित्वमा रहेको छोसेरको सिजा झोङ गुफा स्तरोन्नतिमा लोमान्थाङ गाउँपालिकाले पनि आंशिक रूपमा लगानी गर्दै आइरहेको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
