बाथरोगबारे अनुसन्धान सुरु
काठमाडौं : बाथरोगको अवस्था, प्रकार र कारण पहिचान गर्न नेपालमा पहिलो पटक अनुसन्धान थालिएको छ । यस रोगको अनुसन्धान गर्ने सरकारी योजना असफल भइरहेका बेला निजीस्तरबाट सञ्चालित संस्थाले अनुसन्धान थालेको हो । काठमाडौंस्थित नेसनल बाथरोग सेन्टरले थालेको अनुसन्धानले देशभर बाथरोगीको संख्या, प्रकार, समूह, सम्भावित कारण पहिचान गर्नेछ । अनुसन्धानमा स्वास्थ्य मन्त्रालय र स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्को सहयोगसमेत लिएको सेन्टरका अध्यक्ष एवं बाथरोग विशेषज्ञ डा.बिनित वैद्यले बताउनुभयो ।
नेपालमा हाल कुल जनसंख्याको करिब ३० लाख मानिसमा कुनै न कुनै प्रकारको बाथरोग भएको अनुमान गरिएको छ । तर, तीमध्ये जम्मा १५ प्रतिशत मात्रै बिरामी उपचारको पहुँचमा पुग्ने गर्छन् । ठूलो संख्यामा रहेका बाथरोगका बिरामी उपचारको पहुँचमा पुग्न नसकेकाले त्यसमा पनि अनुसन्धान आवश्यक देखिएको डा. वैद्यले बताउनुभयो।
बाथरोगीको उपचार र विभिन्न ठाउँमा स्वास्थ्य शिविर सञ्चालन गर्दै आइरहेको सेन्टरले राष्ट्रियस्तरमै बाथरोगबारे अनुसन्धान थालेको हो । नेपालमा बाथरोगको जटिलता बढ्दै गए पनि दक्ष जनशक्तिको कमी, सरकारको प्राथमिकतामा नपर्दा र रोगसम्बन्धी जनचेतना नहुँदा बाथरोग जटिल बन्ने गरेको छ । सेन्टरले दुई जना अनुसन्धानकर्ता नियुक्त गरी अन्य चिकित्सक र स्वास्थ्यकर्मीको सहयोगमा अनुसन्धान अघि बढाएको हो ।
'बाथरोगसम्बन्धी अनुसन्धान गर्न हामीसँग आबद्ध अनुसन्धानकर्तालाई सबै जिल्लामा पठाउनेछौं । हिमाल, पहाड र तराई सबै जिल्लामा अनुसन्धान गरिनेछ । यसबाट देशभरि बाथरोगको स्थिति प्रस्ट हुनेछ', डा. वैद्यले भन्नुभयो ।
सेन्टरले संकलन गरेको तथ्यांकअनुसार बाथरोगीमध्ये ७० प्रतिशतले औषधि सेवन गर्दागर्दै बीचमै छाड्ने गरेका छन् । बाथरोग अनेकौं किसिमका हुने भएकाले यसको प्रकार थाहा पाउन रगत परीक्षण गर्नुपर्छ । नेपालमा युरिक एसिडबाट हुने, हाडजोर्नी सुन्निने, दुख्ने, हाड खिइने र मेरुदण्डको हाड दुख्ने बाथरोग बढी देखिने गरेको चिकित्सकको अनुभव छ । नेपाली बालबालिकालाई पनि अत्यधिक मात्रामा बाथरोगबाट ग्रसित भएको पाइन्छ । सरकारले यस्ता जटिल रोगको उपचार गर्न स्वास्थ्यकर्मीलाई तालिम र शिक्षाको व्यवस्था गर्नुपर्ने डा. वैद्यको भनाइ छ । नेपालमा बाथरोग विशेषज्ञ न्यून छन् ।
के हो बाथरोग
बाथ एक प्रकारको शारीरिक अपांग बनाउने दीर्घरोग हो । समयमै उपचार नभएमा यो रोगले ज्यान पनि लिन सक्छ । शरीरभित्रै देखिने बाथरोगले जोर्नी दुख्ने र मांसपेशीका कारण हुने बाथरोगले आँखा, छाला, मुटु र मिर्गैाला लगायत संवेदनशील अंगमा गम्भीर असर पार्छ । बाथ जुनसुकै उमेरका मानिसलाई पनि हुन सक्ने भएकाले सचेत हुनुपर्ने चिकित्सकको भनाइ छ । गर्भवतीलाई बाथ भए गर्भ खेर जान सक्छ । हाडजोर्नी दुख्ने, सुन्निने, कक्रक्क पर्ने, घुँडा, कुहिनो दुख्ने, ज्वरो आउने, मेरुदण्डको हाड सुन्निनेलगायत लक्षण यो रोगमा देखिने गर्छन् ।
सेन्टरको चौथो वार्षिकोत्सव
सेन्टरले सोमबार आफ्नो चौथो वार्षिकोत्सव मनाएको छ । स्वास्थ्य राज्यमन्त्री तारामान गुरुङले वार्षिकोत्सव उद्घाटन गर्दै सेन्टरले थालेको अनुसन्धानले सार्थक हुनुपर्ने बताउनुभयो । सेन्टरले डा. वैद्यलाई विशेष सम्मान र चार उत्कृष्ट कर्मचारीलाई सम्मान गरेको छ । सेन्टरले वार्षिकोत्सवका अवसरमा एक साता निःशुल्क स्वास्थ्य शिविरसमेत आयोजना गरेको छ ।
काठमाडौं र बाहिरका सेन्टरले बहिरंग र निःशुल्क स्वास्थ्य शिविरमा गरी चार वर्षमा करिब ७५ हजार बिरामीको उपचार गरेको सेन्टरका प्रबन्ध-निर्देशक रोशन कक्षपतिले बताउनुभयो । केन्द्रीय कार्यालय काठमाडौंमा रहेको सेन्टरका पोखरा, भक्तपुर र ललितपुरमा पनि शाखा छन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
