सन्धिखर्क : पहिला व्यवहारमा उतारौं र अरुलाई पनि सिकाऔं । यसैका उदाहरणीय पात्र बनेका छन् पाणिनी गाउँपालिका अध्यक्ष अच्युत गौतम । उनले कृषि पेसाबाटै लाखौं आम्दानी गर्न सकिन्छ भन्ने गरेर देखाए । मुखले भनेर मात्र हुँदैन परिवर्तन आफैंबाट गर्नुपर्छ भन्ने मान्यतालाई उनले व्यवहारमा उतारे ।
विहान, बेलुका र विदाको समय उनी तरकारी खेती र कुखुरापालनमा बिताउने गर्छन् । ‘अरुले भाषण गर्छन्, म गरेर देखाउँछु’, उनले भने । काम नगर्ने प्रवृत्तिका कारण देश बिग्रिएको उनको भनाइ छ ।
२०३१ साल चैत ३० गते पोखराथोकमा जन्मिएका गौतम क्याम्पस पढ्दा पढ्दै नेपाली कांग्रेसको राजनीतिमा सक्रिय थिए । नेविसंघ तथा कांग्रेसमा रहेर काम गर्दै गर्दा आठ वर्षअघि तत्कालीन पोखराथोक गाविसको नेपाली कांग्रेसको सभापति भए । गाविसको पाटी सभापति रहँदा उनी त्यस क्षेत्रको राम्रो नेताको रूपमा स्थापित भए । कार्यकर्ताले जागीर लगाइदिन आग्रह गर्दा उनले आफूलाई कृषि व्यवसायमा तल्लिन बनाएर सबैलाई उदाहरण बने ।
धेरै मानिसहरूले छोरा, छोरी र बुहारीलाई जागिरको माग गर्थे । तर उनले जागिरभन्दा आफैं केही गर्नुपर्छ । कृषि र पशुपालन व्यवसाय गरेमा जागिरमाभन्दा बढी आम्दानी गर्न सकिन्छ भनेर सम्झाउँथे । तर कृषि र पशुपालनमा कसैले ध्यान दिँदैनथे । हाम्रो समाजमा बरु चार, पाँच हजारको जागिर गर्न मन पराउने तरकारी खेती र कुखुरापालन गर्न हिच्किचाउने मानिस छन् । उनले भने, ‘अधिकांश मानिसहरूले जागिर भनेर छटपटाउने तर आफंै केही गर्नुपर्छ भनेर बुझाउँदा कसैले नगर्ने ।’ मनमा केही गरेर समाजलाइ देखाउनुपर्छ भन्ने सोच आयो र २०६८ सालदेखि उनले तरकारी खेती र कुखुरापालन सुरु गरे । अहिले नसोचेको आम्दानी दिएको छ । तरकारी खेती र कुखुरापालनबाट अहिले सन्तुष्टी छु । म मात्र हैन यस क्षेत्रका धेरैलाई कृषि पेसामा लाग्न प्रेरणा मिलेको छ ।
विदेश पलायन र जागिर मात्रै खानुपर्छ भन्ने युवाको सोचमा परिवर्तन गर्न र आफूले गरेपछि अरु पनि कृषि पेसामा लाग्न सक्छन् भन्ने लागेर तरकारी खेती र कुखुरापालनमा लागेको उनको भनाइ छ ।
अन्य समयमा सामाजिक काममा व्यस्त हुन्छन् । विहान, बेलुका र विदाको समय उनी तरकारी खेती र कुखुरापालनमा बिताउने गर्छन् ।
उनले अहिले कुखुरापालन र तरकारी खेतीबाट सबै खर्च कटाएर वार्षिक १८ देखि २५ लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्न सफल भएका छन् । यो आम्दानीलाई हिसाब गर्दा मासिक एक लाख ६० हजारभन्दा बढी हुन आउँछ । यो आम्दानी कुनै जागिरबाट सम्भव छैन । उनी जिल्लाको पूर्वी क्षेत्रकै राम्रो नेता र समाजसेबीका रूपमा ख्याति कमाइरहेका छन् । पोखराथोकमा रहेको हरिहर संस्कृत तथा साधारण उच्च माध्यमिक विद्यालयका अध्यक्ष तथा अन्य समाजसेवाको कार्यमा पनि उनी अग्रसर भएर काम गरिरहे । जसका कारण गाउँपालिका अध्यक्षमा जित्न पनि सफल भए । उनी नेपाली कांग्रेसको क्षेत्रीय सभापति पनि हुन् ।
तरकारी खेतीबाटै वार्षिक १० लाख
उनले आफ्नो भिरालो पाखोबारीमा बनाइएका १२ वटा टनेलमा टमाटर उत्पादन गरेका छन् । टमाटर खेतीबाट उनले राम्रो आम्दानी गरिरहेका छन् । काँक्रा, घिरौला, लौका, मुला, टमाटार, बन्दा, सागलगायत तरकारी उत्पादन भएका छन् । उत्पादन भएको तरकारी स्थानीय बजार र बुटबलको सब्जी मण्डीमा बिक्री हुने गरेको गौतमले बताए । तरकारी खेती गरेका उनलाई बजारको पनि समस्या छैन ।
तरकारी खेतीबाटै वार्षिक उनले आठदेखि १० लाख आम्दानी लिने गरेका छन् । परि श्रम गरे यहीँको माटोमा सुन फलाउन सकिन्छ भन्ने मान्यताका साथ सुरु गरेको व्यवसायले अहिले सोचेभन्दा बढी फाइदा दिएको उनले बताए ।
‘खेती गर्न जग्गा राम्रो छैन । पाखोबारीमा के खेती हुन्छ र गर्नु ? सदरमुकाम र बजारनजिक छैन भनेर भन्ने कुरा बहाना मात्र हो’, उनले भने, ‘हेर्नुस् यो पनि पाखोबारी नै हो । गरे त हुन्छ नि, हामी नेपालीको बानी कुरा गर्ने काम नगर्ने गर्दा देश बिग्रिएको छ ।’ टमाटर बेचे पैसो, खुर्सानी बेचे पैसो, बन्दा बेचे पैसो, साग बेचे पैसो । उत्पादन गर्न सके हुन्छ, जेमा पनि पैसो छ । उनले भने, ‘काम गरौं उत्पादन बढाऔं । पैसाका लागि कही कतै भौतारिनु पर्दैन ।’
अन्डा बेचेर वार्षिक १५ देखि २० लाख
अन्डा उत्पादन गर्ने कुखुरापालन पनि उनले सँगसँगै अगाडि बढाएका छन् । उनको कुखुरा फर्ममा अहिले ३५ सय अन्डा उत्पादन गर्र्ने कुखुरा छन् । एक दिनमा तीन हजार हाराहारीमा अन्डा उत्पादन हुन्छ । अन्डा उत्पादनबाट वार्षिक रूपमा कम्तीमा १५ देखि २० लाखसम्म आम्दानी हुने गौतमको भनाइ छ ।
सुरुमा ब्रोइलर कुखुरा पालेका गौतमले गत वर्षदेखि अन्डा उत्पादन गर्ने कुखुरापालन गर्न सुरु गरेका हुन् । ब्रोइलर कुखुराको आम्दानी लिन दुइ महिना कुर्नुपर्ने तर अन्डाले दैनिक आम्दानी हुने भएपछि उनी अन्डा उत्पादन गर्ने कुखुरापालनमा लागेका हुन् ।
मनमा साहस र शरीरमा जागर हुनेले पैसाका लागि जागिर र विदेश नै जानुपर्दैन भन्ने उदाहरणीय पात्र बनेका गौतमले गरेको कृषि क्रान्ति साच्चिकै नमुना छ ।
आसपासको क्षेत्रका एक सय युवाहरु कृषि क्रान्तिमा
तिन÷चार वर्ष पहिलासम्म घरगाँउमा बसेर तरकारी खेती, कुखुरापालन, गाईभैंसीपालन गरे इज्जत जाने डरले रोजगारीका लागि बैदेसिक रोजगारीमा जाने युवा अहिले घटेका छन् । केही विदेश नै नगइकन त केही विदेश गएर हन्डर खाएपछि अच्युतको कृषि क्रान्ति देखेर व्यावसायिक तरकारी खेती, पशुपालन र कुखुरापालनमा लागेका छन् ।
पोखराथोक, पणेना, मैदान पटौटी, खिदिम, अडगुरी, धातीबाङ, पालीलगायत स्थानमा उनीबाटै प्रभावित भएर झन्डै एक सय युवा व्यावसायिक तरकारी खेती र कुखुरापालनमा लागेका छन् ।
विदेश पलायन र जागिर मात्रै खानुपर्छ भन्ने युवाको सोचमा परिवर्तन गर्न र आफूले गरेपछि अरु पनि कृषि पेसामा लाग्न सक्छन् भन्ने लागेर तरकारी खेती र कुखुरापालनमा लागेको उनको भनाइ छ । कृषि पेसाबाट राम्रो आम्दानी हुन्छ भनेर सुनाउँदा नपत्याएपछि युवालाई प्रेरणा र जागरुक बनाउन आफैं कृषिमा लागेको उनले बताए । उनलाई पाणिनी गाउँपालिका मात्र हैन नेपालकै नमुना कृषकको रूपमा लिन सकिन्छ ।
गाउँपालिका अध्यक्ष भए पनि कृषिलाई निरन्तरता
अधिकांश नगरपालिका र गाउँपालिका अध्यक्षहरू भाषण गरेर अरुलाई सिकाउँछन् । तर गौतमले काम नगरी बस्ने तथा विदेशको मुख ताक्ने युवाका लागि अभियानमा छन् ।
अन्य समयमा सामाजिक काममा व्यस्त हुन्छन् । विहान, बेलुका र विदाको समय उनी तरकारी खेती र कुखुरापालनमा बिताउने गर्छन् । ‘अरुले भाषण गर्छन्, म गरेर देखाउँछु’, उनले भने, ‘नगरी हँुदैन । कुरा गर्ने काम नगर्ने प्रवृत्तिका कारण देश बिग्रिएको हो । हामी सबै लागेर राम्रो बनाउनुपर्छ ।’
राजनीति गर्ने मानिसले अरुलाई देखाउन पनि केही गरेर देखाउनुपर्छ । राजनीति गर्न आफू सक्षम हुनुपर्छ । आफैं गरे मात्र अरुलाई सिकाउन सकिन्छ ।
पाँच जनालाई रोजगारी
उनी आफू मात्रै कमाएका छैनन् । तरकारी खेती र कुखुरापालनमा पाँच जनालाई रोजगारी पनि दिएका छन् ।
पाँच जना मासिक तलबमा काम गर्छन् भने दैनिक ५,६ जना ज्यालादारीमा पनि छन् । उनको तरकारी खेती र कुखुरापालनले १० परिवारको रोजीरोटी पनि चलेको छ । कामका लागि बाहिर जानु परेन गाउँमै काम पाउँदा उनीहरू पनि खुसी छन् ।
कृषि र पशुपालनमा नमुना गाउँ बनाउने अभियान
कृषि र पशुपालनमा प्रबल सम्भावना बोकेको पाणिनी गाउँपालिकालाई कृषि र पशुपालनमा नमुना बनाउने अभियानमा उनी लागेका छन् । गाउँ सभाले कृषि र पशुपालनमा काम गर्न यस वर्षका लागि दुई करोड १२ लाख बजेट विनियोजन गरेको छ ।
गत आर्थिक वर्ष २०७४÷७५ मा पनि कृषि र पशुपालनमा धेरै बजेट छुट्टाएर काम गरेका थिए । पालिकाले गत वर्ष कृषिमा आधुनिकीकरण गर्न ४३ वटा हाते ट्र्याक्टर कृषकलाई ५० प्रतिशत अनुदानमा वितरण गरेको थियो । गाउँपालिकाले व्यावसायिक गाईपालन गर्ने कृषकलाई प्रोत्साहन गर्न ३५ कृषकलाई प्रतिकृषक २० हजारका दरले अनुदान दियो ।
प्लास्टिकको घरभित्र टमाटर खेती गर्न दुई सय प्लास्टिकका टनेल, ६० स्पेयर, गोठ सुधार, भकारो सुधार, खोर सुधारलगायत कार्यक्रमका लागि अनुदान वितरण गरिएको छ । बाख्रापालनमा अनुदान, बोका वितरणसँगै स्थानीय जातका ५० वटा लोकल कुखुरा पाल्ने कृषकलाई प्रतिकृषक १० हजारका दरले अनुदान दिएको अध्यक्ष गौतमको भनाइ छ ।
उत्पादन मात्र हैन बजारका लागि पनि योजना बनाएर पालिकाले काम गरिरहेको छ । दूध उत्पादनका लागि गाई किन्न र उत्पादित दूध तथा दुग्धजन्य पदार्थ बिक्रीका लागि दूध डेरीलाई अनुदान दिएको छ ।
यो वर्ष कृषकलाई राहत पुग्ने कार्यक्रम सञ्चालनका लागि सबैभन्दा बढी दुई करोड १२ लाख बजेट विनियोजन गरेका उनले उत्कृष्ट काम गरेर देखाउने योजना बनाएका छन् ।
जनप्रतिनिधिबारे समय समयमा नकारात्मक खबर सुन्ने गरिन्छ । अर्घाखाँचीको पाणिनी गाउँपालिका अध्यक्ष गौतमको कृषि क्रान्ति साच्चीकै नमुना छ । यीनको कृषि क्रान्ति हेरेर अन्यले पनि केही गरेर देखाउन सके जनप्रतिनिधिप्रति रहेको आम धारणामा परिवर्तन आउन सक्छ । देश विकासका लागि गरेर देखाउनुपर्छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
