प्यूठान : प्यूठान नगरक्षेत्रको एउटा गाउँ । समतल भुभाग । गाउँमै मोटरबाटो । विकासका अन्य पूर्वाधार पनि छ । तर, खानेपानीका कारण यो गाउँका बासिन्दा पीडामा छन् । गाउँमा भएको एकमात्र आपखोलाको मुहान सुक्दै गएको छ । आठवर्ष अघि नेपाल रेडक्रस सोसाइटी जिल्ला शाखा प्यूठानले निर्माण गरेको आयोजनाबाट स्थानीयले खानेपानीको जोहो गर्दै आएका थिए । आठ÷दश घरधुरीलाई पायक पर्नेगरी गाउँमा पानीका धारा बनाइएको छ । गत सालसम्म धारामा पानी खसे पनि एक वर्षयता पानी आउन छाडेको छ ।
प्यूठान नगरपालिका-१ दाखाक्वाडीस्थित भलावाङका करिव ६५ घरधुरी ‘काकाकुल’ बनेका छन् । दिनरात पानीकै पिरलोले उनीहरुलाई सताएको छ । पुस्तौंदेखि आपखोला मुहानको पानी पिउँदै आएका स्थानीय ४५ वर्षिय थम्मन खड्काले पछिल्लो समय पानीको अत्यन्तै समस्या भएको अनुभव सुनाए । ‘मही खुवाउन सजिलो होला’, उनले भने, ‘घरमा आएका पाहुँनालाई पानी पुर्याउन सकिदैन् ।’ मुहान सुक्न थालेपछि पानीको अभाव भएको उनले बताए ।
गाउँमा खानेपानीको समस्या बुझिदिन निर्वाचन जनप्रतिनिधीलाई पटक-पटक आग्रह गर्दा पनि बेवास्ता गरेको स्थानीय सामाजिक अगुवा शान्तबहादुर थापाले दुःखेसो पोखे । ‘चुनावको बेला विकासको ठूला कुरा गरे’, उनले भने, ‘चुनाव जितेपछि एकपटक पनि फर्केर आएका छैनन् ।’ नगरपालिकाका मेयर र वडाध्यक्षलाई स्थलगत अवलोकन गरी बुझ्न आग्रह गरेको उनले बताए । प्यूठान नगरपालिकाको पुछारमा रहेको भलावाङ गाउँ स्वर्गद्धारी नगरपालिकाको बर्जिवाङ नजिकै पर्छ । नगरपालिकाको कुनामा भएकाले यो क्षेत्रलाई वेवास्ता गरेको स्थानीयको दुःखेसो छ । ‘बजार क्षेत्रमा पनि यस्तै समस्या भएको भए सबैको ध्यान पुग्थ्यो होला’, थापाले भने, ‘गाउँका जनता संधै पछाडी पर्ने भए ।’ नगरक्षेत्रको बासिन्दा भए पनि नगरबासीको अनूभुति गर्न नसकिएको उनको भनाइ छ ।
गाउँ माथीको भुभागमा मुहान नहुँदा स्थानीयलाई पानीको जोहो गर्न समस्या भएको छ । करिव पाँचसय मिटर तल रहेको माडीखोलाबाट बोरिङ गरी लिफ्टमार्फत पानी गाउँमा ल्याउने सम्भावना रहेको स्थानीयको भनाइ छ । छिमेकी स्वर्गद्धारी नगरपालिकामा माडीखोलाबाटै पानी लिफ्ट गरेर गाउँमा ल्याइएको छ । ठुलो लगानी लाग्ने भएकाले जन श्रमदान गरी पानी ल्याउन असम्भव देखिएको स्थानीयको भनाइ छ । नगरसभा हुनपूर्व गाउँलेले वडाबाट खानेपानीका लागि प्राथमिकतामा राखेर योजना मागेका थिए । तर माग वेवास्ता गरेकाले जनप्रतिनिधी जनताका प्रतिनिधी जस्तो नभएको उनीहरुको गुनासो छ ।
विहान र साँझ आधा घण्टा मात्र आउने पानीको धारामा गाउँलेबीच धेरैपटक झण्डा भएको स्थानीयले सुनाए । विहान, बेलुका धाराभरी रित्ता गाग्री हुन्छन् । स्थानीय दाखाक्वाडी स्वास्थ्यचौकीमा आउने सेवाग्राही र माण्डवी प्रावीका विद्यार्थी समेत प्रभावित छन् । सरसफाइका लागि गाउँले माडीखोला सम्म पुग्न बाध्य छन् । पिउने पानीको अभाव झेलिरहेका स्थानीयलाई खेतीपातीमा सिञ्चाई गर्ने कुरा सपनाजस्तै लाग्ने थालेको छ । रेडक्रसले यसअघि करिव १२ लाख रुपैयाँ लगानी गरेर खानेपानी आयोजना निर्माण गरेको स्थानीयले बताए ।
खानेपानी समस्या समाधान गर्न जनप्रतिनिधीलाई स्थानीयले कार्यक्रम बनाउन आग्रह गरेका छन् । ‘भोट माग्न मात्र गाउँ छिर्ने होइन ? ’, स्थानीय थम्मन खड्काले भने, ‘जनता एकपटकलाई मात्र हुन् भन्ने सम्झनु हुँदैन् ।’ दुःखको बेला जनतालाई साथ दिनसमेत उनले जनप्रतिनिधीको ध्यानाकर्षण गराए ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
