आयुर्वेदिक गुणले भरिपूर्ण नीम स्वास्थ्यवर्धक जडिबुटी हो। नीमको रुखका हेरक भाग औषधिका रुपमा आयुर्वेद विज्ञानमा प्रयोग गरिन्छ। यसको बोक्रा, जरा, पात आदिबाट औषधि बनाइन्छ। जानौं बहुउपयोगी नीमका बारेमा केही तथ्य।
- हरेक मौसम तथा जहाँ पनि पाइने सदाबहार रुखमा नीम पर्छ।
- यसका पात वर्षभरि नै रुखमा रहिरन्छन्। नीमले अन्यको भन्दा बढी अक्सिजन बनाउँछ। यसको पातले हावा शुद्ध पार्छ।
- यसको रुख झ्याम्म परेको हुन्छ। ३० फुटदेखि ८० फुटसम्म अग्लो हुन्छ। अग्लो रुखको मोटाइ भने करिब ४ फुटसम्म हुन्छ।
- नीम नेपाल, भारतका साथै अफ्रिका, अष्ट्रेलिया लगायत एसियाका प्रायः सबै स्थानमा पाइन्छ।
- नीमको पात, बोक्रा, जरा आदिको स्वाद तीतो हुन्छ। यसको फल पहेँलो हुन्छ।
- नीमको फूलबाट माहुरीले बनाएको मह उच्चकोटीको मानिन्छ। यसको पात जलाएको धुवाँले लामखुट्टे भाग्छन्।
- नीमको तेल लामखुट्टे भगाउन प्रयोग गरिन्छ। यसको गन्ध कडा हुन्छ। त्यसैले यसलाई कीटनाशक औषधिका रुपमा पनि प्रयोग गरिन्छ। अनुहारसम्बन्धी रोगबाट मुक्त हुन यसको तेल प्रयोग गरिन्छ।
- नीमको पात चपाएर खाँदा पेटमा रहेका अनावश्यक किटाणुहरू मर्छन्।
- छालासम्बन्धी रोग, कपालको चायाँ भएकाहरूले नीमको पात पानीमा उमालेर नुहाएमा फाइदा पुग्छ।
- नीमको डाँठले दाँत माझेमा त्यहाँ भएका किटाणु नस्ट भएर गिजा बलियो हुन्छ।
- यसको पातबाट बनाइएको चियाबाट रगत सफा हुनुका साथै अल्सर पनि कम हुन्छ।
- नीमको चिया पिउनका लागि चिकित्सकको सल्लाह लिनु अनिवार्य छ। किनभने यसको बाहिरी प्रयोग सुरक्षित हुन्छ, तर भित्री प्रयोगबाट हानी पनि हुन सक्छ।
- नीम गर्भवती तथा बच्चाले प्रयोग गर्नुहुँदैन। यसबाट गर्भपतन पनि हुनसक्छ।
(विभिन्न एजेन्सीको सहयोगमा)
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
