लुटतन्त्र

लुटतन्त्र

प्रजातन्त्र प्रतिनिधिमूलक राजनीतिक व्यवस्था हो । अथवा राज्य शासन र कानुन तथा नीतिनिर्माण जनताबाट छानिएका प्रतिनिधिप्रति जिम्मेवार सरकारद्वारा सञ्चालित हुन्छ । जनताका प्रतिनिधि जनताका मूल्य, मान्यता र समस्याबाट नटाढियून् अर्थात् आफू जनताभन्दा फरक रहेको भ्रम उनीहरूमा नपलाओस् भन्ने चाहना रहिरहन्छ जनतामा । त्यसैले जनताका प्रतिनिधिहरू या सांसदहरूले सरकारबाट लिने भत्ता, सुविधा आदिमा पनि मितव्ययी आचरण अपनाउने अपेक्षा गरिन्छ ।

तर विगतमा राजनीतिक दलहरू आफैँले आलोचना गर्ने गरेको ‘पजेरो संस्कृति’ अब ‘बाँडीचुँडी खाउँ’, ‘देश र जनता लुटौं’ भन्ने सर्वस्वीकार्य संस्कृति र मान्यता बन्न पुगेको छ संसदभित्र । आइतबार सभामुख ओनसरी घर्ती रूसको भ्रमणमा जानुअघि हतारमा सबै विधिहरू छोट्ट्याएर संसद् तथा संसद् सचिवालयका पदाधिकारीहरूको तलब भत्ता तथा अन्य सुविधामा वृद्धि गराउनुले के देखाउँछ ? जनताका नाममा लुटतन्त्रको भत्ता प्रदर्शन हो यो ।

विधि छोट्ट्याउनु र त्यो विधेयकलाई त्यति प्राथमिकता दिनु अनि सांसदहरूले हात उठाएर त्यसलाई पारित गर्नुले संस्थागत रूपमै लोभ र भ्रष्टाचारको कहालीलाग्दो स्वरूप मुलुकसामु तेर्सिएको प्रमाण प्रस्तुत गर्दछ ।

दुइटा संविधानसभामा कामै नगरी भत्ता खाने संस्कारले अहिले कानुनी स्वरूप लिएको छ । नेताहरूलाई सरकारको तजविजमा औषधी खर्च, निशस्त्र, जनता र सरकारको वैधानिकता हासिल प्रहरी र सेनसँग भिड्दै मर्नेहरूका परिवारलाई सरकारी ढुकुटीबाट १० लाख रुपैयाँको दरले निकासा र यता आएर संसद्मा खासै योगदान नपुर्‍याएका र अक्सर उपस्थितसमेत नरहने सांसदहरूको तलब सुविधा वृद्धिले जनताको प्रतिनिधि थलो नै जनतालाई शोषण गर्न र लुट मचाउन उद्यत् रहेको सन्देश दिएको छ ।

संविधानको हिसाबले समेत यो कामचलाउ संसद् हो । मुलुकको नैतिक छवि र सरकारको ढुकुटीमा गम्भीर हिसाबले दूरगामी परिणाम निम्त्याउने निर्णय यो संसद्बाट अपेक्षा गरिँदैन । तर संसद्ले त्यो सीमालाई उसको विवेकहीनताले मिच्यो । विवेकहीनता र शंकास्पद निर्णय लिएको यो पहिलो अवसर हैन संसद्ले ।

करिब एक महिनाअघि अख्तियार प्रमुख लोकमानसिंह कार्कीविरुद्ध संसद् सचिवालयमा १५७ सांसद्को हस्ताक्षरसहित महाभियोग सूचना दर्ता हुनेबित्तिकै सभामुखले हस्ताक्षर रुजुसमेत नगरी रातकै अँध्यारोमा उनलाई निलम्बन गर्ने निर्णय लिएकी थिइन् ।

सांसदहरूको सुविधासम्बन्धी विधेयकलाई प्रक्रिया छोट्याई पारित गरे जसरी नै कार्कीसम्बन्धी महाभियोग प्रस्तावलाई समितिमा पठाउने चाहना सभामुखले व्यक्त गरेकी थिइन् । सभामुख र सांसदहरू कानुन र विधिबाट किन भाग्छन् ? किन त्यसलाई छोट्याएर आफूखुसी निर्णय लिने गर्छन् ? यो संसद्को अस्तित्वको सिद्धान्त र सान्दर्भिकता समाप्त गर्ने चाल हो, तर यो षड्यन्त्रका सिकार सांसद्हरू स्वयं हुनेछन् ।

सम्भवतः भत्ता र सुविधासम्बन्धी विधेय पारित भएपछि उनीहरूविरुद्धको जनआक्रोशले निर्णायक नतिजा ल्याउनेछ । त्यसैले यसलाई रद्द गर्ने साहस र विवेक यो संसद्ले नदेखाउला, तर संसद्लाई संस्थागतरूपमा जनताले भ्रष्टहरूको अखडा भन्ने अवसर उसले दिनु हुँदैन । अन्नपूर्ण सम्पादकीय 


प्रतिक्रिया दिनुहोस !

Unity

working together is no longer optional-it is a matter of compulsion

Annapurna Media Network has announced the Unity for Sustainability campaign which comes into force from January 1, 2022. The main aim of this campaign is to 'lead the climate change dialogue' working closely with all the stakeholders on sustainable development mode, particulary focusing on climate-change issues.